توحید و عدل

توسل در قرآن و احادیث

توسّل در لغت به معنای انتخاب وسیله است و وسیله به معنای چیزی است که انسان را به دیگری نزدیک کند، پس توسل جستن به سوی خدا این است که انسان وسیله‌ای انتخاب کند یا عملی انجام دهد که او را به خدا نزدیک کند، و وسیله به معنای چیزی است که انسان به کمک آن به چیزی دیگر نزدیک می‌شود.[۱] بنابراین وسیله هم به معنای تقرّب جستن است و هم به معنای چیزی است که باعث تقرب به دیگری می­شود.

وهابی‌ها بدون هیچ دلیلی ادامه مطلب

شفاعت در قرآن و احادیث

یکی از اصول مسلم دین مبین اسلام مسئله شفاعت است. در قرآن کریم و احادیث دلایلی زیادی بر اصل شفاعت، جواز و کیفیت آن وجود دارد که مخالف با عقیده وهابیت است. در اینجا در حد نیاز به این دلایل می‌پردازیم.

  ۱. «وَ نَسُوقُ الْمُجْرِمِينَ إِلىَ‏ جَهَنَّمَ وِرْدًا،  لَّا يَمْلِكُونَ الشَّفَاعَةَ إِلَّا مَنِ اتخَّذَ عِندَ الرَّحْمَانِ عَهْدًا»[۱]؛ و گنه‏كاران را تشنه به سوى جهنم برانيم. شفاعتى ندارند ادامه مطلب

شناخت و معرفت خداوند در قرآن

عوامل و انگيزه هايي وجود دارد كه شخص را وادار به اين مي كنند تا در مسير خداشناسي قدم بردارد و معرفت او را جويا شود. اين مسأله از نظر علم اخلاق از اهميّت والايي برخوردار است زيرا انسان با شناختن چنين عوامل و انگيزه هايي مي تواند از رهگذر تقويت آنها خودش يا ديگران را در زمينه خداشناسي به تلاش بيشتري وا دارد و يا با شناساندن و تأييد و تحريك آنها شخص را وادار كند تا بطور خودكار، دنبال كسب معرفت برود. بنابراين، براي يك معلم اخلاق و مربّي، شناختن ادامه مطلب

اسماء الهي در قرآن

اشاره
در آيات قرآن مجيد و روايات اسلامي تعبيري به عنوان «اسماء حسني» (نام‌هاي نيك خداوند) ديده مي‌شود كه در قرآن به صورت سر بسته، و در اخبار به طور مشروح آمده است، اين اسماء همگي بيانگر صفات او است، و با توجه به اين كه همه نام‌ها و صفات او نيك است انتخاب اين عنوان بيانگر اين حقيقت است كه اين دسته از نام‌ها داراي اهميت ويژه‌اي است.
اما اين ويژگي از كجا سرچشمه مي‌گيرد؟ شرح آن را بعد از تفسير آيات و رواياتي كه در اين زمينه وارد شده است ادامه مطلب

صفات الهی در قرآن

 یکی از راه های شناخت خداوند، نگرش از منظر صفات الهی است؛ ولی در این راه باید با دقت گام برداریم، تا از خطر تشبیه و تنقیص در امان بمانیم. خدای سبحان در آیه ۱۸۰ سوره اعراف، صفات و اسمای حسنی را برای خود ثابت می کند و مردم را برای خواندن آن ها دعوت می نماید و می گوید: 
«وَلِلَّهِ الأسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا وَذَرُوا الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي أَسْمَائِهِ» و برای خداوند نام های نیکی است. خدا را با آن نام ها بخوانید و کسانی را که ادامه مطلب

عدل الهي در قرآن

اشاره:
در ميان اوصاف الهي «صفات فعل» وصف «عدالت» داراي ويژگي‌ها و خصوصيت‌هايي است و همين سبب شده كه علماي علم عقايد آن را مستقلاً به طور مشروح مورد بحث قرار دهند، تا آن جا كه در ميان اصول دين شكل استقلالي به خود گرفته و به عنوان يك اصل از اصول پنجگانه عقايد اسلامي معرفي شده است، در حالي كه به ظاهر با بقيه صفات تفاوتي ندارد، و بايد در مباحث خداشناسي در بحث «اسماء و صفات» ادغام گردد.
شرح اين ويژگي‌ها پيش از بحث درباره‌ي اصل مسأله ممكن ادامه مطلب

مراتب و درجات توحيد در قرآن

توحيد به معناي پرستش خداي يگانه و يكتا پرستي مي‌باشد و درجات و مراتب دارد، همچنان كه شرك نيز كه مقابل توحيد است مراتب و درجات دارد. تا انسان همه مراحل توحيد را طي نكند، موحّد واقعي نيست.

۱ـ توحيد ذاتي
توحيد ذاتي يعني شناختن ذات حق به وحدت و يگانگي. اولين شناختي كه هر كس از ذات حق دارد، غنا و بي‌نيازي اوست؛ يعني ذاتي است كه در هيچ جهتي به هيچ موجودي نيازمند نيست و به تعبير قرآن «غنيّ» است؛ همه چيز به او نيازمند است و از او مدد مي‌گيرد و ادامه مطلب

توحيد در قرآن

مقدمه: در مورد توحيد آيات بسياري در قرآن وجود دارد اما سوره توحيد اهميت فوق العاده اي در اين خصوص دارد که در اين مقاله به مساله توحيد از منظر اين سوره مي پردازيم:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‏
قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ (۱) اللَّهُ الصَّمَدُ (۲) لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ (۳) وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ (۴)

ترجمه آيات‏
به نام اللَّه كه رحمان و رحيم است،
بگو او اللَّه يگانه است (۱).
كه همه نيازمندان قصد او ادامه مطلب

عدل الهى و پاسخ به ابهامات درباره آن

هدف اين مقاله پاسخ به يك رشته پرسشها است كه افراد ناآگاه و یا جسور، آن را به عنوان اعتراض بر عدل الهى مطرح مى ‏نمايند.

اين پرسشها بر چهار محور دور مىزنند:
۱- عدل الهى و فاعليت انسان.
۲- عدل الهى و علم و اراده پيشين خدا.
۳- عدل الهى و مساله قضا و قدر.
۴- عدل الهى و كيفرهاى اخروى.

حكيمان و متكلمان پيرامون هر چهار موضوع به صورت گسترده سخن گفته ‏اند، و از راه هاى گوناگون به حل مشكل پرداخته‏ اند، ولى از آنجا كه بحث ما، يك بحث ادامه مطلب

عدل خدا در قرآن کریم

آیات موضوع عدل:

۱ - «شَهِدَ اللّهُ أَنَّهُ لا اِلهَ اِلاّ هُوَ وَالمَلائِکَةُ وَ اُولُوا العِلْمِ قائِما بِالقِسْطِ لا اِلهَ اِلاّ هُوَ العَزِیزُ الحَکِیمُ»(آل عمران: ۱۸).
۲ - «ذلِکَ بِما قَدَّمَتْ أَیْدِیکُمْ وَ أَنَّ اللّهَ لَیْسَ بِظَلاّمٍ لِلْعَبِیدِ»(آل عمران: ۱۸۲).
۳ - «إنَّ اللّهَ لا یَظْلِمُ مِثْقالَ ذَرَّةٍ وَ إِنْ تَکُ حَسَنَةً یُضاعِفْها وَ یُؤْتِ مِنْ لَدُنْهُ أَجْرا عَظِیما»(النساء: ۴۰).

ترجمه آیات:

۱ - ادامه مطلب