درباره اخلاق و تربیت

تربیت اندیشی قرآن (۲)

ادامه مقاله تربیت اندیشی قرآن:

در بازخوانی درستی و نادرستی این دعاوی، چند نکته را نباید از دیده دور داشت:
نخست: دو موضوع را در مباحث تربیتی قرآن بایستی از یکدیگر متمایز کرد (گرچه ارتباط معنوی و ماهوی با یکدیگر دارند):
موضوع نخست آن است که «قرآن» چگونه توانست تغییر جدی و ماهوی در میان مسلمانان صدر اسلام ایجاد کند؟ چگونه آیات وحی در طول کمتر از سه دهه، انسان‌هایی را پرورد که توانستند تغییرات ژرف و شگرفی در منطقه حجاز و سپس ایران، ادامه مطلب

تربیت اندیشی قرآنی (۱)

تربیت، از مهم‌ترین ساحت‌های معرفتی ـ رفتاری انسان است. شاید بتوان این ادعا را داشت که هیچ موضوعی چونان «تربیت»، ذهن آدمی را درگیر خود نداشته و ندارد.
آدمی از ابتدای زیست اجتماعی ـ مدنی، به این موضوع اندیشیده است که پس از دریافت تصویری از سعادت فردی و اجتماعی، راه وصول به آن چیست و چگونه می‌توان معابر را در نوردید و به کامیابی وجودی دست یافت؟
این دغدغه، با تاریخ حیات فکر اجتماعی قرین است. از تمدن‌های کهن چونان تمدن‌های بابل، مصر، ادامه مطلب

اهداف و مفاهيم تعليم و تربيت

تعليم و تربيت از جمله دغدغه‌هاي مشترك جوامع انساني است كشورها و ملت‌ها براساس طرز فكر و مكتب فلسفي و سياسي خود، مقاصد تربيتي خود را تعريف مي‌كنند و اين در سبك و روش به تفاوت در اهداف تربيتي مي‌انجامد. براي شروع هر كاري بايد مقاصد و اهداف آن عمل معين و روشن باشد تا براي تحقق آرمان‌هاي مورد نظر از بهترين روش‌ها و وسايل استفاده گردد.

آموزش و پرورش نيز چنين است براي اين كه معلم و مربي تعليم و تربيت را آغاز نمايند در ابتدا بايسته است هدف ادامه مطلب

تعليم و تربيت: آموزش و پرورش

تعليم مصدر باب تفعيل از ريشه «ع ـ ل ـ م» و به معناى آموختن و آگاهانيدن است.[۱] تعليم، آگاهى دادن و تعلّم آگاه شدن نفس به يك موضوع است.[۲]برخى گفته‌اند: تعليم، بر خلاف اِعلام، ويژه امورى است كه با تكرار و فراوانى همراه باشند، به گونه‌اى كه اثرى از آنها در ذهن متعلّم پديد آيد[۳]، بر همين اساس مى‌توان گفت تعليم بيان و روشن كردن چيزهايى است كه شخص جاهل به كمك آنها عالم مى‌شود.[۴]
تربيت مصدر باب تفعيل از مادّه «ر ـ ب ـ ب» يا «ر ـ ب ـ و» و به معناى ادامه مطلب

رابطه اخلاق و تربيت چگونه است؟

پيش از ورود به بحث، لازم است مفهوم «اخلاق » و «تربيت » و نيز موضوع، روش و هدف «علوم تربيتى » و «علم اخلاق » را بررسى كنيم. از آنجا كه اين مفاهيم بر حسب بينشهاى مختلفى تعريف شده است و عدم تفكيك حدود و ثغور آنها، سؤالها و مشكلات متعددى را در فضاى علمى تعليم و تربيت و اخلاق ايجاد كرده است، از سوى ديگر، برخى از مؤلفان در مقام تبيين رابطه اخلاق و تربيت، در پى خلط مفاهيم، به استنتاجهاى نادرستى رسيده اند، پس ايضاح و تبيين مفاهيم مى تواند برخى از اين ادامه مطلب

مفهوم شناسی فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی

برای روشن شدن مقصود از « فلسفه ی تعلیم و تربیت اسلامی»، نخست باید معانی واژه های به کار رفته در این ترکیب را بررسی کنیم، و آن گاه با اشاره به تعریف های گوناگونی که برای اصطلاح « فلسفه ی تعلیم و تربیت» بیان شده است، منظور از آن را در این نوشتار مشخص سازیم.

۱- فلسفه
« فلسفه» در اصل واژه ای یونانی و به معنای « دوست داشتن دانش» است. فیثاغورس ( حدود ۵۸۰-۴۹۷ ق.م) ظاهراً نخستین متفکری بود (۱) که در برابر کسانی که به گزاف خود را دانشمند ( سوفیست) می ادامه مطلب

اهميت و ضرورت اخلاق

اخلاق تضمین كننده سعادت فردی و اجتماعی انسان‏

از مباحث بسیار مهم در جوامع بشری مسئله اخلاق بوده وهست و با آمدن پیامبر گرامی اسلام به همین نیاز فطری بشر توجه نمود. همان طوری كه انبیاء گذشته نیز متوجه این مطلب بوده اند، وخداوند متعال در قرآن شریف بنا به نیاز فطرت انسانی آیات بسیاری را اختصاص به بحث مهم اخلاق داده است .
     نكته قابل توجه اینكه اگر اخلاق نباشد نه دین برای مردم مفهوم دارد ونه دنیای آنها سامان می یابد. زمانی انسان ادامه مطلب

رابطه تربیت و اخلاق

در هم تنیدگی فرایند تربیت و اخلاق موجب شد که مرز مشخصی در گذشته میان این دو تصویر نشود و فرایند تربیت با اخلاق همسان پنداشته شوند و اخلاقی بودن به مثابة تربیت یافتگی انگاشته شود چنان که غزالی چنین نگاشت: معنی تربیت این است که مربی، اخلاق بد را از آدمی باز ستاند و به دور اندازد و اخلاق نیکو جای آن بنهد. [۱]

خواجه نصیر الدین طوسی نیز چنین نوشت: تربیت صناعتی است که از طریق آن مدارج عالیه انسانی فراهم می آید و پست ترین مراتب انسانی به کامل ترین ادامه مطلب

تعریف اخلاق و اخلاق نظری

کلمه اخلاق جمع خلق است. خلق شکل درونی انسان است.
تعریف اخلاق

کلمه اخلاق جمع خلق است. خلق شکل درونی انسان است. چنان چه خَلق شکل ظاهری و صوری اشیاء از جمله انسان است. غرایز و ملکات و صفات روحی و باطنی که در انسان است، اخلاق نامیده می شود و به اعمال و رفتاری که از این خلقیات ناشی گردد نیز اخلاق و یا رفتار اخلاقی می گویند. کلمه خَلق و خُلق در لغت عرب از یک ماده است اما از نظر معنا با هم متفاوت است.

انواع اخلاق
علماء اخلاق در یک تقسیم ادامه مطلب

تعریف اخلاق

اخلاق جمع خُلق است، دو کلمه خَلق وخُلق از یک ماده و به یک معنا هستند با این تفاوت که خَلق عبارت است از اندام و چهره ظاهری انسان که با چشم دیده می‌شود و خُلق سیمای باطنی و شخصیتی انسان را نشان می‌دهد که با چشم باطن و بصیرت قابل رؤیت است، به عبارت دیگر خُلق که در فارسی به آن خوی و منش گفته می‌شود عبارت است از: صفات راسخ و پایدار در روح که به موجب آن انسان اعمال اخلاقی را به سهولت و بدون کمترین تکلُّف و مشقّت انجام می‌دهد و نیاز به فکر و تحمل ادامه مطلب