مبانی اخلاق و تربیت

عزت و ذلت از دیدگاه قرآن

نویسنده : علی امیرخانی

عزت و افتخار حسینى

بى شک عزت و افتخار حسینى در پرتو فرهنگ انسان ساز قرآنى، دست یافتنى است و دور ماندن از قرآن، زمینه ساز ذلت و خوارى فرد و جامعه به شمار مى رود.

آن چه در پى مى آید، نگاهى است به دیدگاه قرآن درباره ى عوامل عزت و ذلت به همراه بررسى عوام زدگى ـ یکى از مهم ترین عوامل ذلت ساز ـ که رسالت خواص در پیشبرد جامعه ى اسلامى را نیز بررسى مى کند.

عوامل عزت و ذلت از دیدگاه قرآن

«عزت» ادامه مطلب

مبانی و شیوه‌های تربیت اخلاقی در قرآن كریم از دیدگاه علامه طباطبایی

چكیده

این مقاله بارویكرد تحلیلی توصیفی به مبانی و شیوه‌های تربیت اخلاقی در قرآن، از نظر مفسّر بزرگ علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌پردازد. مبانی تربیت اخلاقی به معنای استعدادها، امكانات و ضرورت‌های مربوط به انسان دربارة آموزش اخلاق و همچنین بیانگر نوع روش‌ها وشیوه‌ها در تربیت اخلاقی است. مبانی تربیتی به سه دستة علمی، فلسفی و دینی تقسیم می‌شود كه در این مقاله تنها به مبانی دینی پرداخته شده است.

علامه، «توحید» را ادامه مطلب

مرگ و حیات های متوالی در دنیا، برزخ و قیامت

رسول الله (ص) فرمودند: «الناس نیام فإذا ماتوا انتبهوا؛ مردمی که در این دنیا زندگی می کنند همه خوابند وقتی بمیرند تازه بیدار میشوند». عالم برزخ عالم بیداری است ولی همین عالم برزخ نسبت به قیامت خواب است؛ زیرا که در قیامت بیداری محض است، در عالم برزخ که بین دنیا و قیامت واقع است و واقعا از آثار و کیفیات و سائر خصوصیات بین دو عالم واقع است، از نظر قدرت حیات و قوت علم و قدرت، عالمی است بین دو عالم و برزخی است بین النشأتین. حیات و علم و قدرت در آن ادامه مطلب

حقیقت روح از نظر قرآن و عقل

ترکیب انسان از روح و بدن
کسانی که به معارف اسلامى تا اندازه اى آشنایى دارند، می دانند که در خلال بیانات کتاب و سنت سخن روح و جسم یا نفس و بدن بسیار به میان می آید و یا این که تصور جسم و بدن که به کمک حس درک می شود تا اندازه اى آسان است و تصور روح و نفس خالى از ابهام و پیچیدگى نیست.
اهل بحث از متکلمین و فلاسفه شیعه و سنى در حقیقت روح، نظریات مختلفى دارند ولى تا اندازه اى مسلم است که روح و بدن در نظر اسلام دو واقعیت مخالف همدیگر می باشند. بدن ادامه مطلب

تعابیر قرآن در مورد «من» واقعی انسان

آنچه شخصیت واقعی انسان را تشکیل می دهد و "من" واقعی او محسوب می شود، بدن و جهازات بدنی و هر چه از توابع بدن به شمار می رود نیست، زیرا بدن و جهازات بدنی و توابع آن ها به جایی تحویل نمی شوند و در همین جهان تدریجا منهدم می گردند. آن چیزی که شخصیت واقعی ما را تشکیل می دهد و "من" واقعی ما محسوب می شود، همان است که در قرآن از آن به "نفس" و احیانا به روح تعبیر شده استادامه مطلب

روح یا نفس انسان که ملاک شخصیت واقعی انسان است و جاودانگی انسان به واسطه جاودانگی ادامه مطلب

شواهدی بر وجود برزخ در آیات قرآنی

میت بعد از آنکه می میرد و وضع خودش را وخیم می بیند تقاضای بازگشت می کند (البته لابد بعضی از اموات این طورند) این معلوم است که مرده، که می گوید: «رب ارجعون* لعلی اعمل صالحا فیما ترکت»؛ «پروردگارا مرا باز گردان، باشد که در آنچه کوتاهی کرده ام (یا در مال و ثروتی که باقی گذاشته ام) کار صالح انجام بدهم.» (مؤمنین/۹۹-۱۰۰) صور برزخی اعمال مومن در قبر و عالم برزخ جواب می دهند: «کلا انها کلمة هو قائلها»؛ «بس، حرفی است که می زند، اگر هم بازگردد باز مثل اول ادامه مطلب

آیاتی از قرآن پیرامون وجود روح و نفس

قرآن بر وجود گوهری غیر از بدن گواهی می دهد! که تصدیق این مطلب، نیاز به دقت در مفاد آنها دارد. در ادامه با ذکر عناوینی که بیانگر کیفیت دلالت آنها است، به نقل آنها می پردازیم:

۱. دمیدن روح پس از تسویه

مفاد قسمتی از آیات این است که خدا پس از تکمیل آفرینش او (انسان)، روحی از خود بر آن دمید چنانکه می فرماید:
الف: «ثم سواه و نفخ فیه من روحه و جعل لکم السمع و الابصار و الأ فئده قلیلا ما تشکرون» (سوره سجده/ آیه ۹)، «سپس به آفرینش او (انسان) پرداخت ادامه مطلب