شناسنامه کتاب:
عنوان: سیمای حضرت مهدی(عج) در قرآن
موضوع: سیره امام زمان(عج)
زبان: فارسی
قطع: وزیری
تیراژ: ۵۰۰۰
منبع: المحجه فیما نزل فی القائم
نویسنده: (علامه) سید هاشم حسینی بحرانی
مترجم/مصحح: (مترجم: سید مهدی حائری قزوینی / مصحح: محمد منیر میلانی)
ناشر: آفاق
محل چاپ: تهران
سال چاپ: ۱۳۷۶
معرفی کتاب:
سیمای حضرت مهدی(ع) در قرآن ترجمه کتاب المحجه فیما نزل فی القائم الحجه اثر ارزشمند سید هاشم بن سلیمان بحرانی (معاصر علامه مجلسی(ره)) است.
موضوع کتاب، آیاتی قرآنی است که در روایتها به حضرت مهدی(عج) تفسیر و تاویل شده است. این آیات به ۱۲۰ عدد میرسد که به ترتیب از سوره بقره آغاز و به سوره مبارکه عصر پایان میپذیرد. مطالب کتاب به ترتیب سورهها و آیات قرآنی تنظیم و تدوین شده است.
نویسنده در مقدمه کتاب مینویسد: در این کتاب آیاتی گرد آمده است که در روایات معصومین(ع) به حضرت مهدی(ع) تفسیر شده است و روایات مربوط به دیگر ائمه(ع) را باید در تفسیر البرهان فی تفسیر القرآن جست.
مقدمهای هم به قلم محمد منیر میلانی بر این کتاب در صفحههای اولیه اثر نوشته شده است که در آن ارائه مطالبی با عنوانهای: مصلح از دیدگاه انبیا، مصلح از دیدگاه اسلام، چرا غایب شده؟ کی ظاهر میشود؟ وظیفه مسلمانان در غیبت آن حضرت، زندگینامه نویسنده، مقام علمی او، پرهیزگاری و زهد او، اساتید او، در گذشت او و تالیفها او. در ادامه درباره چگونگی آمادهسازی کتاب برای چاپ مینویسد:
کار ما در مورد کتاب: بر یک نسخه خطی از این کتاب اعتماد کردیم که در کتاب خانه عموی حضرت آیت الله العظمی مرعشی در قم به شمار ۱۱۱۵ موجود است. این نسخه با نسخه نویسنده مقابله و تصحیح گردیده است.
سپس احادیث آن را بر منابع عرضه داشتم. هرجا که در منبع حدیث اختلافی یا زیادتی وجود داشت آن را تذکر دادم و مطالب اضافی را در پاورقی یا در داخل پرانتز آوردم...
و آیاتی از کتاب عزیز درباره امام منتظر روحی فداه تاویل گردیده که نویسنده آنها را نیاورد. من در اثنای مطالعاتم آنها را یادداشت نموده و در آخر کتاب به عنوان مستدرک و برای تکمیل فایده آوردهام. علاوه بر آن، پینوشتهای سودمندی که به خاطر رسید و در ذیل مطالب درج گردید. (ص ۲۱ ـ ۳۱)
تذکر: به جز پاورقیهای مفید، فهرست مطالب کتاب (مندرجات) و مصادر تحقیق و رجال در صفحات پایانی به چشم میخورد.
فهرست آیات مورد اشاره در این کتاب به این شرح است:
ـ بقره (سه مورد) آیههای ۱، ۳، ۱۴۸.
ـ آل عمران (دو مورد) آیههای ۸۳ و ۲۰۰.
ـ نساء (پنج مورد) آیههای ۴۷، ۵۹، ۶۹، ۷۷، ۱۵۹.
ـ مائده (دو مورد) آیههای ۱۴ و ۵۴.
ـ انعام (سه مورد) آیههای ۴۴، ۸۹، ۱۵۸.
ـ اعراف (پنج مورد) آیههای ۱، ۵۳، ۱۲۸، ۱۵۷، ۱۵۹.
ـ انفاق (یک مورد) آیه ۳۹.
ـ توبه (سه مورد) آیههای ۳۳، ۳۴، ۳۶.
ـ یونس (سه مورد) آیههای ۲۰، ۲۴، ۳۵.
ـ هود (دو آیه) آیههای ۸، ۸۰.
ـ یوسف (یک مورد) آیه ۱۱۰.
ـ ابراهیم (چهار مورد) آیههای ۵، ۴۴، ۴۵، ۴۶.
ـ حجر (چهار مورد) آیههای ۳۶، ۳۷، ۳۸، ۸۷.
ـ نحل (سه مورد) آیههای ۱، ۳۸، ۴۵.
ـ اسرا (چهار مورد) آیههای ۴ تا ۶، ۸۸، ۳۳، ۸۱.
ـ مریم (دو مورد) آیههای ۳۷ و ۷۵.
ـ طه (سه مورد) آیههای ۱۱۹، ۱۱۵، ۱۳۵.
ـ انبیا (دو مورد) آیههای ۱۱ تا ۱۵، ۱۰۵.
ـ حج (سه مورد) آیههای ۳۹، ۴۱، ۶۰.
ـ مومنون (یک مورد) آیههای ۱۰۱.
ـ نور (دو مورد) آیههای ۳۵ و ۵۵.
ـ فرقان (دو مورد) آیههای ۱۱ و ۲۶.
ـ شعرا (سه مورد) آیه های ۴ ـ ۲۰۵، ۲۰۶، ۲۲۷.
ـ نمل (یک مورد) آیه ۶۲.
ـ قصص (یک مورد) آیه ۵.
ـ روم (یک مورد) آیههای ۱ ـ ۵.
ـ سجده (دو مورد) آیههای ۲۱ و ۲۹.
ـ سبا (دو مورد) آیههای ۱۸، ۵۱ ـ ۵۴.
ـ صافات (یک مورد) آیه ۸۳.
ـ ص (یک مورد) آیه ۸۸.
ـ رمز (یک مورد) آیه ۶۹.
ـ فصلت (سه مورد) آیههای ۱۱۶، ۱۱۷، ۵۳.
ـ شورا (هفت مورد) ۱ـ ۲، ۱۸، ۱۹ ـ ۲۰، ۲۱، ۲۴، ۴۱ ـ ۴۵.
ـ زخرف (دو مورد) آیههای ۲۸ و ۶۶.
ـ دخان (یک مورد) آیههای ۱ ـ ۴.
ـ جاثیه (یک مورد) آیه ۱۴.
ـ محمّد(ص) (یک مورد) آیه ۱۸.
ـ فتح (دو مورد۹ آیههای ۲۵ و ۲۸.
ـ ق (یک مورد) آیههای ۴۱ ـ ۴۲.
ـ ذاریات (یک مورد) آیه ۲۳.
ـ طور (دو مورد) آیههای ۱ـ ۳.
ـ قمر (دو مورد) ۱ و ۲.
ـ رحمن (یک مورد) آیه ۴۱.
ـ حدید (دو مورد) آیههای ۱۶ و ۱۷.
ـ ممتحنه ( یک مورد) آیه ۱۳.
ـ صف (دو مورد) آیههای ۸ و ۹.
ـ ملک (یک مورد) آیه ۳۰.
ـ معارج (سه مورد) آیه ۱ـ ۳، ۲۶، ۲۴.
ـ جن (یک مورد) آیه ۲۴.
ـ مدثر (چهار مورد) آیههای ۸ـ ۱۰، ۱۱ ـ ۱۹ و ۲۰ و ۳۱.
ـ تکویر (یک مورد) آیه ةای ۱۵ ـ ۱۶.
ـ انشقاق (یک مورد) آیه ۱.
ـ بروج (یک مورد) آیه ۱.
ـ طارق (یک مورد) آیههای ۱۵ ـ ۱۶.
ـ غاشیه (یک مورد) آیههای ۱ ـ ۴.
ـ فجر (یک مورد) آیههای ۱ـ ۴.
ـ شمس (یک مورد) آیههای ۱ ـ ۴.
ـ لیل (یک مورد) آیه ۱ ـ ۲.
ـ قدر (یک مورد) آیه ۵.
ـ بینه (یک مورد) آیه ۱ ـ ۳.
عصر (یک مورد) آیه ۱ ـ ۳.
مستدرک المحجّه:
ـ بقره (یک مورد) آیه ۲۴۹.
ـ آل عمران (یک مورد) آیه ۱۴۰.
ـ سوره مائده (یک مورد) آیه ۳.
ـ انفال(یک مورد) آیه ۷.
ـ توبه (یک مورد) آیه ۱.
ـ هود (یک مورد) آیه ۱۱۰.
ـ رعد (یک مورد) آیه ۱۳.
ـ طه (یک مورد) آیه ۱۱۳.
ـ انبیا (یک مورد) آیه ۱۲.
ـ عنکبوت (یک مورد) آیه ۱۰.
ـ لقمان (یک مورد) آیه ۲۰.
ـ صف (یک مورد) آیه ۱۳.
ـ مدثر (یک مورد) آیههای ۴۶ و ۴۷.
مطففین (یک مورد) آیه ۱۳.