شبهه:
برخی ایراد گرفته که قرآن در آيات متعددى گفته است همه چيز در قرآن هست . در آيه ۱۱۱ سوره يوسف آمده است: (مَا كَانَ حَدِيثاً يُفْتَرَى وَلَكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَتَفْصِيلَ كُلِّ شَىْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ): «قرآن سخنى نيست كه به دروغ ساخته شده باشد بلكه تصديق آن چيزى كه قبل از آن است و تفصيل هر چيزى است و براى مردمى كه ايمان مىآورد رهنمود و رحمتى است».
و در آيه ۸۹ سوره نحل آمده است: (وَنَزَّلْنَا عَلَيْکَ الْكِتَابَ تِبْيَاناً لِّكُلِّ شَىْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَى لِلْمُسْلِمِينَ): «و اين كتاب را كه بيانگر هر چيزى است و براى مسلمانان رهنمود و رحمت و بشارتگرى است بر تو نازل كرديم».
این شبهه گر می گوید بديهى است كه همه چيز در هزاران كتاب هم نمىگنجد چه رسد در يك كتاب و اگر منظور اين است كه قرآن همه چيز براى هدايت بشر دارد آن هم درست نيست زيرا مثلا قرآن هيچ استدلال معتبرى بر وجود خدا و وحى ندارد!!
پاسخ شبهه
پيغمبر اسلام (صلی الله علیه و آله) حتى به عقيده دشمنانش يك فرد حكيم و هوشيار بود هيچ فرد عاقلى نمىگويد كه در قرآن تمام علوم رياضى و هندسى و هيئت و زمينشناسى و... وجود دارد؟ از جدول ضرب فيثاغورث گرفته تا انعكاس نور در آيينههاى محدب و مقعر و اسامى صور فلكى در هيئت و فاصله كرات منظومه شمسى با يكديگر و معادلات دو مجهولى و چند مجهولى در علم جبر و طرز كشت انواع درختان ميوه و... در قرآن است. آيا هيچ فرد عاقلى امكان دارد چنين سخنى بگويد؟
خوب بود اين مدعى آگاهى بر علم تفسير لااقل مطالعهاى در ساير آيات قرآن مىكرد، قرآن بارها خود را معرفى كرده مىگويد: «إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ يَهْدِى لِلَّتِى هِىَ أَقْوَمُ» ؛ «اين قرآن هدايت مىكند انسانها را به سوى مكتبى كه راستتر و صحيحتر است».
در جاى ديگر مىگويد: «قَدْ جَاءَكُمْ مِنَ اللهِ نُورٌ وَكِتَابٌ مُبِينٌ يَهْدِي بِهِ اللهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلاَمِ وَيُخْرِجُهُمْ مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ».
در اين آيات و در آيات ديگر قرآن با صراحت آمده كه هدف قرآن هدايت مردم به سوى راه راست و خارج كردن از ظلمات جهل و بىايمانى و شرك و ظلم و بيدادگرى به سوى نور و ايمان و علم و عدالت است. منظور از «همه چيز» تمام چيزهايى است كه براى اين هدف مؤثر است نه همه چيز يعنى حتى بيان آفات گندم و جو و حبوبات و ميوهها.
اضافه بر اين هنگامى كه انسان با ديده تخريب نگاه مىكند مسائل واضح نيز براى او پوشيده مىشود اگر يك نگاه ساده به قرآن كرده بود مشاهده مىكرد كه قرآن ۲۰ دليل محكم براى خداشناسى به صورت گسترده آورده و در آيات زيادى شرح داده و ۶ دليل معتبر درباره اثبات معاد با استفاده از منطقهاى مختلف ذكر نموده، چطور مىشود انسان همه اينها را ناديده بگيرد و بگويد هيچ دليلى در قرآن بر اينها نيست؟[۱]
پی نوشتها
[۱] براى توضيح بيشتر در زمينه دلائل خداشناسى و معاد در قرآن به كتاب ما «پيام قرآن»مراجعه فرماييد.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (نویسنده: آیت الله مکارم شیرازی)