قوم هود از اقوام عرب ما قبل تاریخ هستند و از آثار و اخبار آن ها در تاریخ، تنها داستان هایی بازمانده است كه قابل اعتماد نیست.(۱) در قرآن كریم گاه از آن ها به «عاد اوّلی» یاد شده است،(۲) از همین جا فهمیده می شود كه «عاد ثانیه» نیز وجود داشته اند كه در احقاف، وادی بین عمان و سرزمین مهره ی،(۳) پس از قوم نوح، بوده اند.(۴) اوصاف آنان در قرآن كریم عبارت است از: اندام های كشیده و قامت های بلند(۵) قوی و خشن،(۶) شهرهای آباد و زمین های سرسبز، باغ ها و نخلستان ها و كشاورزی، و نیز آنان مقام كریم داشتند.(۷)
این قوم، در نعمت زندگی می كردند, اما رفته رفته به بت پرستی گراییدند و از مستكبران اطاعت نمودند, پس خداوند حضرت هود را فرستاد تا آنان را به راه حقّ هدایت كند و به خداپرستی دعوت نماید و از بت پرستی باز دارد.(۸) حضرت هود آن ها را بسیار موعظه كرد و راهنمایی فرمود، ولی نپذیرفتند و سرباز زدند و تنها تعداد كمی ایمان آورده و بیشتر مردم با او به دشمنی برخاستند و او را دیوانه و سفیه نامیدند و از او خواستند عذاب هایی را كه وعده داده، نازل شود, خدای تبارك تعالی تند بادی فرستاد و آنان را هلاك كرد. قرآن كریم عذاب آنان را چنین بیان می كند: وَ أَمَّا عَادٌ فَأُهْلِكُوا بِرِیحٍ صَرْصَرٍ عَاتِیةٍ (٦)سَخَّرَهَا عَلَیهِمْ سَبْعَ لَیالٍ وَ ثَمَانِیةَ أَیامٍ حُسُومًا فَتَرَی الْقَوْمَ فِیهَا صَرْعَی كَأَنَّهُمْ أَعْجَازُ نَخْلٍ خَاوِیةٍ(۹) آن ها هشت روز و هفت شب ادامه داشت. پس از آن قامت های بلند مردم مانند نخل های ریشه كن شده، روی زمین افتادند.(۱۰) « تندباد آنان را مانند نخل خرما از زمین ریشه كن كرد و در گوشه ای پرتاب می كرد.»(۱۱) « سرانجام خداوند آن قوم را هلاك كرد و هود و مؤمنان را نجات داد.»(۱۲) حضرت امام باقر(علیه السلام)فرمود: « زمانی كه عمر نوح(علیه السلام) به آخر نزدیك شد و نبوّتش پایان یافت، خداوند بر او وحی فرستاد: ای نوح! نبوّت تو به آخر رسیده است، علم ]و دانشی كه نزد تو است [و ایمان و اسم اكبر و میراث علم و آثار علم نبوّت را در نسل خود قرار ده.»
حضرت نوح(علیه السلام) به سام درباره ی پیامبری به نام هود، بشارت داد ]بین نوح و هود چند نسل از پیامبران فاصله است [و فرمود: خداوند پیامبری مبعوث می كند كه هود نام دارد و قوم خود را به خداپرستی دعوت می نماید, اما آن ها پیامبر را تكذیب می كنند و خداوند آنان را به وسیله ی تندباد هلاك خواهد كرد. هر كس از شما هود را درك كند ]مراد هر كسی از نسل شما در زمان حضرت هود است]، به او ایمان بیاورد و از او اطاعت كند تا از عذاب نجات یابد.»(۱۳)
حضرت امام صادق(علیه السلام) فرمود: «وقتی حضرت هود به پیامبری مبعوث شد، گروهی از نسل سام به او ایمان آوردند و بقیه كه ایمان نیاوردند، هلاك شدند. حضرت هود به پیامبری به نام صالح بشارت داد.»(۱۴)
پی نوشتها
۱. میزان الحكمه، ج۴، ص۳۰۴۸.
۲. نجم: ۵۳: ۵۰.
۳. احقاف: ۵۶: ۲۱.
۴. اعراف: ۷: ۶۹.
۵. قمر: ۵۴: ۲۰. الحاقه: ۶۹: ۷.
۶. فصلت: ۴۱:۱۵, شعراء: ۲۶: ۱۳۰.
۷. شعراء: ۲۶: ۱۳۰.
۸. شعراء: ۲۶: ۱۳۰.
۹. الحاقه: ۶۹: ۷.
۱۰. الحاقه: ۶۹: ۷.
۱۱. قمر: ۵۴: ۲۰.
۱۲. هود: ۱۱: ۵۸.
۱۳. كمال الدین و تمام النعمه، ص۱۳۶، حدیث۵.
۱۴. كافى، ج۸، ص۱۱۵، حدیث ۹۲.