در اینکه امام مهدی علیه السلام خروج کرده و حکومتی تشکیل می دهد در نزد تمتم فرقه های اسلامی مسلم و غیر قابل انکار است. در قرآن کریم آیاتی وجود دارند که با تفسیر اهل بیت علیهم السلام بر حکومت آن حضرت تطبیق شده است.
كلينى رحمه الله در كتاب «كافى» در تفسير آيه شريفه
«وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِه»[۱] «خداوند نورش را به طور كامل ظاهر گرداند گر چه مردمان كافر آن را خوش ندارند» ، از حضرت موسى بن جعفر عليهما السلام روايت كرده است : آن با ولايت و رهبرى حضرت قائم (صلوات اللَّه عليه) تحقق پيدا مى كند.[۲]
امام باقر عليه السلام در تفسير آيه شريفه
«قُلْ أرَأيْتُمْ إنْ أصْبَحَ ماؤُكُمْ غَوْراً فَمَنْ يأْتيكُم بِماءٍ مَعين»[۳] «بگو اگر ديديد كه آب مورد نياز شما ناپديد گرديده و در زمين فرو رفته است چه كسى براى شما آب گوارا بياورد» ، فرمود :اين آيه در شأن حضرت قائم (صلوات اللَّه عليه) است ؛
یعنی خداوند تبارك و تعالى فرموده است:
إن أصبح إمامكم غائباً عنكم لاتدرون أين هو فمن يأتيكم بإمام ظاهر يأتيكم بأخبار السّماوات والأرض وحلال اللَّه جلّ وعزّ وحرامه؟ اگر امام و پيشواى شما از ديدگان شما ناپديد گرديد و ندانستيد كه او در كجا است ؟ چه كسى آن امام را ظاهر و آشكار كند كه از خبرهاى آسمان و زمين براى شما باز گويد و حلال و حرام الهى را بيان كند؟ سپس فرمود: بخدا سوگند ، اين آيه هنوز تحقق نيافته است ولى حتماً واقع خواهد شد.[۴]
از امام صادق عليه السلام در تفسير آيه شريفه
«وَذلكَ دينُ القَيِّمَة»[۵] «اين است دين استوار و راستين» ، روايت شده است كه فرمود: مراد دين قائم (صلوات اللَّه عليه) و حكومت آن حضرت است.[۶]
شيخ مفيد رحمه الله در تفسير آيه شريفه
«وَأشْرَقَت الأرضُ بِنُورِ رَبِّها»[۷] «و زمين به نور پروردگارش روشن گردد» ، از امام صادق عليه السلام روايت كرده است كه فرمود: «إذا قام القائم عليه السلام أشرقت الأرض بنور ربّها، واستغنى العباد عن ضوء الشمس، وذهبت الظلمة؛ وقتى حضرت قائم (صلوات اللَّه عليه) قيام كند زمين به نور پروردگارش روشن گردد و مردم از روشنايى خورشيد بىنياز شوند و تاريكى از بين برود».[۸]
محمّد بن ابراهيم نعمانى رحمه الله در كتاب «غيبت» در تفسير آيه شريفه
«فَاسْتَبِقُوا الخَيْرات أيْنَما تَكُونُوا يَأْتِ بِكُم اللَّهُ جَميعاً»[۹] «در كارهاى خوب از يكديگر پيشى بگيريد ، هر كجا باشيد خداوند همه شما را مى آورد» ، از امام صادق عليه السلام روايت كرده است كه فرمود: «نزلت في القائم عليه السلام وأصحابه يجتمعون على غير ميعاد؛ اين آيه درباره حضرت قائم (صلوات اللَّه عليه) و ياران آن حضرت نازل شده است كه بدون وعده پيشين گِرد هم آيند».[۱۰]
شيخ مفيد قدس سره از على بن عقبه و او از پدرش نقل كرده است كه گفت:
هنگامى كه قائم (صلوات اللَّه عليه) قيام كند به عدالت داورى كند، و در دوران او ظلم و ستم بر طرف شود، و راه ها امنيّت پيدا كند، و زمين بركات خود را خارج گرداند، و هر حقّى را به صاحب آن برگرداند، هر كس اهل هر دينى باشد به اسلام گرايش پيدا كند و به آن ايمان آورد. آيا نشنيده اى كه خداوند تبارك و تعالى فرموده است: «وَلَهُ أسْلَمَ مَنْ فِي السمواتِ وَالأرْض طَوْعاً وَكَرْهاً وَإلَيْهِ يُرْجَعُون»[۱۱] ؛«همه اهل آسمان و زمين خواه ناخواه تسليم فرمان او گردند». در ميان مردم به حكم داود[۱۲] و محمّد صلى الله عليه وآله وسلم داورى كند، و در اين هنگام زمين گنج هاى پنهان خود را ظاهر كند و بركاتش را آشكار سازد، و بى نيازى همه مؤمنين را فرا گيرد به طورى كه كسى محلّى براى پرداخت صدقه و احسان خود پيدا نكند. سپس فرمود: إنّ دولتنا آخر الدول ولم يبق أهل بيت لهم دولة إلّا ملكوا قبلنا لئلّا يقولوا إذا رأوا سيرتنا: إذا ملكنا سرنا بمثل سيرة هؤلاء؛ همانا دولت ما آخرين دولت ها است، و اهل هر صنف و طايفه اى پيش از ما به حكومت رسد و پادشاهى كند تا هنگامى كه حكومت ما را ديد و روش ما را در زمامدارى مشاهده كرد نگويد: ما هم اگر به حكومت رسيده بوديم اين گونه عمل مى كرديم و همين روش را اجرا مى نموديم. اين فرمايش خداوند تبارك و تعالى است كه فرمود: «وَالْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقين»[۱۳]«عاقبت از آن پروا پيشگان و پرهيزكاران است»[۱۴].
پی نوشت ها:
[۱] . سوره صفّ ، آيه ۸ .
[۲] . الكافى : ۴۳۲/۱ ضمن ح ۹۱، بحار الأنوار : ۳۱۸/۲۳ ح۳۳۶/۲۴ ۲۹ ح ۵۹ و ۶۰/۵۱ سطر ۱ ، تفسير برهان : ۳۲۸/۴ ح۳، تأويل الآيات: ۶۸۶/۲ ح۵ .
علىّ بن ابراهيم قمى رحمه الله در تفسير خود : ۳۶۵/۲ مىگويد : فرمايش خداوند تبارك و تعالى : «وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِه» «خدا نور خود را به طور كامل ظاهر گرداند» به ظهور حضرت قائم آل محمّد عليهم السلام تحقّق پيدا مى كند . «بحار الأنوار : ۴۹/۵۱ ح ۱۶ به نقل از تفسير قمى» .
[۳] . سوره ملك ، آيه ۳۰.
[۴] . كمال الدين: ۳۲۵/۱ ح۳، بحار الأنوار : ۵۲/۵۱ ح ۲۷، غيبة طوسى : ۱۰۱، انوار المضيئة: ۱۹.
[۵] . سوره بيّنه ، آيه ۵.
[۶] . تأويل الآيات: ۸۳۱/۲ ح۲، بحار الأنوار : ۳۷۰/۲۳ ح ۴۴، تفسير برهان : ۴۸۹/۴ ح۱.
[۷] . سوره زمر ، آيه ۶۹.
[۸] . الإرشاد: ۴۱۰ سطر ۳، بحار الأنوار : ۳۳۷/۵۲ ضمن ح ۷۷، إلزام الناصب: ۲۸۰/۲.
[۹] . سوره بقره ، آيه ۱۴۸ .
[۱۰] . غيبة نعمانى: ۲۴۱ ح۳۷، بحارالأنوار: ۵۸/۵۱ ح۵۲، تفسير برهان: ۱۶۲/۱ ح۳، إلزام الناصب: ۵۱/۱ سطر۱۴.
[۱۱] . سوره آل عمران ، آيه ۸۳ .
[۱۲] . يعنى در داورى شاهد و گواه طلب نمى كند، و بر اساس علم خود قضاوت نمايد.
[۱۳] . سوره أعراف ، آيه ۱۲۸.
[۱۴] . الإرشاد: ۴۱۲، بحار الأنوار : ۳۳۸/۵۲ ح ۸۳ ، إعلام الورى: ۴۶۲، كشف الغمّة: ۴۶۵/۲.