در آیه ی شریفه ۶۴ سوره ی مائده، خداوند رحمان از تلاش قوم یهود برای فساد بر روی زمین و عداوت ایشان و دشمنی بین خودشان تا روز قیامت یاد كرده است. آیا این شامل همه ی یهودیان دنیا تا روز قیامت است یا تنها مربوط به صهیونیست ها است؟ عداوت و دشمنی ای كه خداوند از آن در بین خودشان یاد كرده، چگونه است؟ یعنی در حال حاضر این گونه است یا تا روز قیامت اقوامی از یهود با یكدیگر دشمنی خواهند داشت و یا دشمن خواهند شد؟ یا این دشمنی نسبت به سایر ادیان آسمانی می باشد؟ برای پاسخ به این سؤالات به مطالب زیر اشاره می شود:
دین گریزی، دین ستیزی و دین فروشی یهودیان زبان زد عام و خاص است. شواهد قرآنی، روایی و تاریخی بسیار زیادی در این راستا موجود است. با این نگاه، بسیاری از آیات قرآنی برای انسان تفسیر می شود و گره ذهنی افراد باز می گردد.
با این مقدمه و توجه به آیات قبل و بعد، آیه مورد نظر و هم چنین توجه به صدر و ذیل این آیه و دقت در متن آن، می توان به تفسیر روشنی دست یافت و آن این كه جنس و طبیعت یهود، حسودورز و كینه توز است.
از این روی، با نزول قرآن بر رسول رحمت ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ و امّت اسلام، آتش حسادت آن ها شدّت گرفت و كفر و طغیان گری آن ها شدت یافت. در حقیقت پیام آیه این است كه رفتار وقیحانه ی یهود و جرأت و جسارت آن ها نسبت به خداوند، تعجّب آور است و هویت آن ها را كه خود را نژاد برتر می دانند و سایر ملل را وحشی و بی سواد می خوانند، تا جایی كه خودشان را فرزندان خدا می خوانند، به همه جهانیان نشان دهد تا همه بدانند كه این ها چه قدر در دشمنی و لجاجت با حق تعالی، جسور هستند و اگر این ها هر روز بر عناد خود می افزایند. خدا نیز بر آن ها غضب كرده و نور دلشان را خاموش می نماید.
در مورد این كه مراد از عداوت و دشمنی چیست؟ چند نظر وجود دارد نظریه اول بر این است كه: دشمنی یهودیان بین خودشان است. علامه طباطبایی می فرماید: منظور از عداوت و بغضا، همان تشتت در عقاید و اختلاف در مذهب خواهد بود كه خدای تبارك و تعالی در موارد زیادی نیز به آن اشاره كرده است. در واقع عداوت خشم توأم با تجاوز عملی است. گاهی این عداوت تنها خشم درونی و خود خوری است. از این روی، هر وقت یهود خواست دست به اقداماتی بزند، آتش جنگی را با رسول حقّ و مسلمین دامن بزند، خدای تبارك و تعالی بین سران آن ها عداوت و اختلاف انداخت و به این وسیله، آتش آن ها را خاموش ساخت.
در واقع این آیه نوید و مژده است برای جامعه مسلمین. چون رهنمود و اعجاز این آیه این است كه همیشه سعی و كوشش یهود علیه ی رسول حقّ و مسلمین و بر افروختن آتش و ایجاد فتنه، به ویژه علیه ی اسلام و ایمان بی نتیجه، خنثی و نقش بر آب خواهد شد. آتش افروزی یهود در جامعه دینی، چند گونه می باشد:
۱. گاهی آتش افروزی یهود علیه ی اسلام و ایمان است.
۲. گاهی علیه ی مسلمین است.
۳. گاهی علیه ی اسلام و ایمان و مسلمین هر دو كه متن این آیه به آتش افروزی یهود علیه ی اسلام و ایمان اشاره دارد.(۱)
نظریه دوم بر این است كه: دشمنی یهود با مسیحیان است.
برخی از مفسرین گفته اند: مراد از «القینا بینهم...»، این است كه تا قیامت بین یهود و نصاری عداوت و دشمنی افكندیم. با نگاه به تاریخ به دست می آید كه هم خبر درست درآمد و هم وعده حقّ تعالی. چون می دانیم كه یهود در منطقه ی حجاز به گونه ای دارای شكوه و اقتدار بود كه قریش در شرایط سخت از آن ها، تقاضای یاری می كرد. ولی خدای تبارك و تعالی به گونه ای آن ها را به كیفر حقّ ستیزی و حقّ گریزی و حقّ فروشی شان سركوب كرد كه دیگر توان پایدار ماندن را نیافتند.(۲)
در این آیه كه به یكی از مصادیق روشن سخنان شرك آلود و گناه آلود یهود پرداخته شد به دست می آید كه: زمانی یهود صاحب قدرت بوده است. زمان حضرت داود و حضرت سلیمان این گونه بود و می توان آن را به عنوان نمونه ارایه كرد. ولی با ظهور اسلام و به ویژه در محیط حجاز، ستاره قدرت آن ها افول كرد و مبارزه رسول حقّ با یهودیان بنی نضیر و بنی قریظه و بنی قینقاع، موجب تضعیف آن ها شد. از این روی، خداوندتبارك و تعالی، در برابر لجاجت و یك دندگی آن ها در طریق كفر و طغیان، مجازات سنگینی را در این دنیا برای آن ها قایل شد و آن این كه: تا قیامت بین آن ها عداوت و دشمنی انداخته است و به خاطر همین عداوت دشمنی، با تمام قدرت مالی و توان رزمی ای كه یهودیان صدر اسلام برخوردار بودند و از تمام مردم حجاز نیرومند تر بودند. با این همه، طومار قدرت آن ها در هم شكست و در هم پیچید كه قابل پیش بینی نبود. یهودیان بنی نضیر و بنی قریظه و بنی قینقاع مجبور به جلای وطن شدند و ساكنان خیبر و سرزمین فدك تسلیم شدند و یهودیانی كه در بیابان حجاز سكونت داشتند، آن ها نیز در برابر عظمت اسلام زانو بر زمین زدند و از صحنه مبارزه كنار رفتند.(۳)
در مورد این كه: آیا عداوت و دشمنی بین خودشان، تا قیامت شامل همه یهودیان است یا تنها مربوط به صهیونیست ها است؟ باید گفت: در واقع این بخش از جواب، در آیه بعدی نهفته است كه در آن آمده است: «اگر آن ها ـ یهودیان و نصاری ـ به تورات و انجیل و آن چه از جانب پروردگارشان به سویشان نازل شده است، عمل می كردند، به طور قطع از بالای سرشان ـ بركات آسمانی ـ و از زیر پاهایشان ـ بركات زمینی ـ برخوردار می شدند. و از میان شان گروهی میانه رو هستند و بسیاری از ایشان بد رفتاری می كنند».(۴)
از این آیه به دست می آید كه: یهود نیز همانند سایر ملل دو دسته اند: یك دسته میانه رو و معتدل و دسته دیگر منحرف و بد رفتار.
در راستای عداوت و دشمنی نیز باید گفت: ملاك و معیار در این راستا، بود و نبود كفر و طغیان است. تا زمانی كه كفر و طغیان گری است، عداوت و دشمنی نیز در بین یهود وجود دارد و از زمانی كه یهود از كفر و طغیانگری دست بردارند و راه میانه روی و اعتدال را پیشه كنند، دشمنی و عداوت نیز برداشته می شود و آن ها از بركات آسمانی و زمینی بهره مند می گردند آن چه به عنوان خلاصه و نتیجه بحث می توان ارایه كرد این است كه: سلسله یهود تا قیامت باقی خواهند ماند(۵) و تا زمانی كه قوم یهود از دین ستیزی و دین گریزی و دین فروشی، دست برندارند و در كفر و طغیان خود باقی بمانند، عداوت و دشمنی به عنوان یك جنگ روانی، یك بیماری روانی و روحی و عذاب الهی در بینشان باقی خواهد بود و این تنها اختصاص به صهیونیست ندارد. هر چند صهیونیست ها هسته ی مركزی كفر و طغیان گری را تشكیل می دهند و صهیونیست یهودی و صهیونیست مسیحی، در صد بالایی از عداوت و دشمنی را به خود اختصاص می دهند.
پی نوشتها
۱. طباطبائی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه موسوی، سید محمد باقر، همدانی، چاپ پنجم، ۱۳۷۰ش، ج۶، ص۵۱ ـ ۵۷.
۲. طبرسی، ابوعلی الفضل، مجمع البیان، ترجمه کرمی، علی، تهران، موسسه انتشارات فراهانی، ۱۳۷۹ش، ص۷۵۹.
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ هشتم، ۱۳۶۲ش، ج۴، ص۴۴۹.
۴. مائده : ۵ ـ ۶۶.
۵. قرائتی، محسن، تفسیر نور، قم، موسسه ی در راه حق، چاپ اول، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۱۲۹ ـ ۱۳۲.
منبع: نرم افزار پاسخ ۲مرکز مطالعات حوزه.
