شبهه
گروهى مى گویند که شیخین (دو خلیفه اول) آیات سیاسى قرآن، یعنى آیاتى را که مربوط به موضوع خلافت و زعامت بوده، عمداً به نفع خود تحریف نموده اند.
پاسخ شبهه
این پندار بى اساس مى باشد، زیرا امیرالمؤمنین و همسرش حضرت زهرا(ع) و عده اى از اصحاب آن حضرت در موضوع خلافت با ابوبکر و عمر به مقام معارضه درآمده و با روایاتى که رسول خدا درباره امیرالمؤمنین شنیده بودند بر آنان اتمام حجت نموده و احقاِ حق مى کردند. گاهى از مهاجرین و انصار کسانى را که راجع به خلافت و موقعیت حضرت على (ع) سخنى از رسول خدا شنیده بودند، گواه و شاهد مى آوردند، گاهى با حدیث غدیر و امثال آن استدلال و احتجاج مى نمودند، گاهى از – روایات استشهاد مى نمودند – علامه مجلسى براى احتجاجات و استیضاهاى حضرت على (ع) در موضع خلافت که با دو خلیفه وقت داشته فصل مخصوصى گشوده است.
بنابراین اگر قرآن داراى آیه و مطلبى بود که با مسأله خلافت تماس صریح و روشن داشته باشد، در مقام اتمام حجت و استیضاح حق، بیان آن لازمتر و استشهاد نمودن با چنین آیه اى مهمتر از همه استدلالها و دلایلى بود که امیرالمؤمنین على (ع) در موضع خلافت مى آوردند. نبودن چنین استدلالى از روز اول و حتى در دوران خلافت امیرالمؤمنان على (ع) دلیل قطعى و… واضحى است که چنین آیاتى وجود نداشته و تحریفى واقع نشده است.
هویت مصحف على (ع) و مصحف حضرت فاطمه(س)
مصحف امام على (ع): دانشمندان و محققان علوم قرآنى بر اساس نقل ها و شواهد گوناگون و معتبر معتقدند که براى نخستین بار پس از رحلت پیامبر (ص) قرآن توسط على (ع) گردآورى شد در این باره ابن ندیم و دیگران روایت مى کنند: «چون على (ع) بعد از وفات پیامبر بى اقبالى مردم را به خود – دید سوگند خورد که عبایش را – از دوش نیفکند تا اینکه قرآن را جمع آورى کند، بنابراین مدت سه روز در خانه نشست تا اینکه قرآن را جمع آورى نمود و این نخستین مصحفى بود که بوسیله او در آن قرآن جمع شده بود»
حضرت على (ع) مى فرمود:
«هیچ آیه اى بر رسول خدا نازل نمى شد مگر اینکه آن را بر من خوانده و املاء مى کرد و من آن را به خط خود مى نوشتم و آنگاه تأویل و تفسیر و ناسخ و منسوخ و محکم و متشابه به آن را به من تعلیم مى داد و از خدا مى خواست که درک آن را به من بیاموزد و از آن زمان که این دعا را در حقم نمود هیچ آیه اى را از کتاب خدا و هیچ علمى را که بر من املاء نمود فراموش نکردم»
این مصحف را ویژگیهاى چندى است و مهمتر از همه آنکه بر حسب ترتیب نزول آیات تدوین شده است.
شیخ مفید (ره) درباره این مصحف گوید:«مکى را قبل از مدنى و منسوخ را قبل از ناسخ آورده و هر چیز را در جاى خود آورده است.»
از مجموع روایات درباره مصحف على (ع) استنباط مى شود:
۱- برحسب ترتیب نزول تنظیم شده است.
۲- قرائت آن حرف به حرف مطابق قرائت پیامبر خداست.
۳- منسوخ بر ناسخ مقدم است.
۴- مناسبتى که در آن آیه نازل شده و مکان و زمان نزول آیه و اشخاصى که در حق آنان نازل شده ذکر شده است.
۵- مشتمل بر برخى توضیحات تفسیرى است.
۶- محکم و متشابه در آن مشخص شده است.
خلاصه سخن آنکه مصحف على (ع) نسخه اى است از قرآن با ویژگیهاى چند که توسط امام على (ع) گرده آمده و هرگز نباید تصور شود که در آن حرف یا آیه اى و یا کلمه اى بیش از آنچه در قرآن موجود است درج شده باشد به عقیده شیعه این مصحف از مواریث و گنجینه هاى علوم امامت مى باشد که نزد امام معصوم بوده و هیچ کس جز امام بر آن آگاهى ندارد.
مصحف فاطمه: بر اساس برخى از روایات شیعه، مصحف فاطمه یکى از کتبى است که جزء مواریث علمى ائمه (ع) مى باشد، در این کتاب نه چیزى از قرآن است و نه حلال و حرام خدا در آن آمده است بلکه اخبارى درباره حوادث آینده در آن ذکر شده است که:
«فاطمه پس از رسول خدا هفتاد و پنج روز درنگ کرد و در این مدت اندوه شدیدى در فقدان پدر به او دست داد تا اینکه خداوند فرشته اى را نزد او فرستاد که او را تسلیت و دلدارى دهد و از حال و جایگاه پدرش باخبر سازد و نیز اخبار فرزندانش پس از او را بازگوید و همه اینها را على (ع) مى نوشت و این است مصحف فاطمه (س) .
خلاصه سخن آنکه مصحف فاطمه کتابى است مشتمل بر برخى اخبار غیبى و حوادث آینده و سرنوشت حکومت ها و آنچه بر سر فرزندان حضرت فاطمه (س) خواهد آمد و هیچ ربطى به قرآن و احکام شریعت ندارد و آنچه که سبب شده این توهم غلط پیش آید که این کتاب قرآنى دیگر است اشتراک در لفظ مصحف مى باشد چرا که نسخه هاى موجود قرآن مصحف نامیده شده و کتاب فاطمه (س) هم مصحف نامیده مى شود.
ولى در این باره لازم است توضیح داده مى شود که اطلاِ لفظ بر قرآن هم صرفاً یک نامگذارى از سوى مسلمین است و این یک اصطلاح اسلامى و حقیقت شرعى نیست و در قرآن کریم و یا احادیث نبوى هم هیچگاه از قرآن به مصحف تعبیر نشده است.
منبع: ره توشه
