قرآن و حقوق

حقوق اهل بيت علیهم السلام در قرآن

کلمه «اهل البیت » در موارد بسیار زیادی از سخنان رسول اکرم صلی الله علیه وآله برای گروه خاصی که به آن حضرت صلی الله علیه وآله منسوبند، به کار رفته است. برای «اهل البیت» ویژگی هایی بیان گشته، منزلتی شایان قرار داده شده و در قبال آنان، حقوق و مسؤولیت های فراوان و گوناگون و در عین حال مهم وخطیر بر عهده امت گذاشته شده است.

در قرآن نیز در موارد گوناگون و با تعابیر مختلف از همین گروه سخن به میان آمده که یکی از آن تعابیر «اهل البیت» است.

رسول ادامه مطلب

مبانی اعلامیه حقوق بشر در ترازوی قرآن

سید موسی صدر

چکیده: منشور جهانی حقوق بشر که به انگیزه حاکمیت عدالت و صلح جهانی تدوین شده و در ایجاد صلح و امنیت نیز کارایی داشته، بر پایه مبانی و مبادی خاصی استوار است. در این میان مدافعان و موافقان آن، به جای بررسی و ارزیابی این مبانی، تنها با تکیه بر انگیزه و کارایی که داشته پذیرش آن را بایسته می دانند. اما این همه دلیل بر بر حقانیت و درستی آن به عنوان یک فکر و اندیشه نمی تواند باشد. نویسنده با تأمل در این مبانی و پیش فرض ها، به ارزیابی ادامه مطلب

امنیت فردی در نظام حقوقی قرآن (۲)

امنیت عقیده
یکی دیگر از صورتهای امنیت فردی امنیت اندیشه است، که بر اساس آن، انسانها از جهت باورها در امنیت هستند و نمی توان ایشان را برای باورهایی که دارند تهدید کرد و در ناامنی قرارداد؛ چه اینکه باورها و اندیشه ها خاستگاه زندگی اجتماعی است و بیشترین نقش را در بروز رفتارهای فردی و اجتماعی دارد؛ به گونه ای که می توان هر کنشی را استوار بر باورها و اندیشه هایی خاص دانست؛ چنان که درصد قابل توجهی از واکنش ها نیز برخاسته، برگرفته و تحت تأثیر ادامه مطلب

امنیت فردی در نظام حقوقی قرآن (۱)

محمد بهرامی

چکیده: این نوشتار از میان صورتهای گوناگون امنیت، امنیت فردی را به بحث گرفته و شامل محورهای زیر است: الف. امنیت به عنوان یک نیاز، در این بحث، امنیت با استناد به سخنان روانشناسان، قراردادهای بین المللی و آیات قرآن، به عنوان یک نیاز معرفی شده است. ب . اقسام امنیت: ۱- امنیت اخروی که در نگاه قرآن ویژه پیروان هدایت های الهی که ایمان به خدا و معاد داشته و اهل احسان و انفاق هستند خواهد بود. ۲- امنیت دنیوی، این قسم، یک نیاز عمومی است و ادامه مطلب

حق آزادی، از منظر قرآن و لیبرالیسم

هاشم اسلامی

چکیده: آزادی، مفهومی بسیار ستایش شده است و دست یابی به آزادی و رهایی از قیدها و محدودیت ها، یکی از پرشورترین آرمان های بشر به شمار می آید.
موضوعاتی چون: چیستی و تعاریف آزادی در دو نگاه لیبرالیسم غربیو ادیان آسمانی به ویژه آیین اسلام و نفوذ نگره لیبرالیستی به آزادی در میان جوامع اسلامی و اندیشمندان مسلمان سطحی نگر و بی بهره از دریافت های ژرف دینی، عناوین اولیه این نوشتار است.
اسلام و آزادی، پاسخ به پندار جدایی و تفکیک ادامه مطلب

حقوق زوجین از منظر قرآن کریم

حقوق زناشویی و مبانی آن از منظر قرآن
 پیشگفتار
حمد و سپاس پروردگاری را سزاست که انسان و همه موجودات عالم را از نیستی و عدم به هستی و وجود آورد و ازدواج را وسیله و ابزاری برای رسیدن به کمال قرار داد و احکام و دستوراتش را از طریق کتاب مقدسش «قرآن» وسیله ای برای ارشاد بندگانش قرار داد و بهترین تحیت و درود بر روان پاک پیامبر عالی قدر اسلام (ص) که وظیفه خود را در قبال ارشاد بندگان خدا به نحو احسن انجام داد. و سلام خدا و رسولش بر ائمه اطهار که ادامه مطلب

اهمیت حق و حقوق ایتام در قرآن

       قرآن درباره حفظ حقوق یتیم و مراعات حال او و رسیدگی و تكفّل امور یتیمان سفارش فراوان كرده است. ولی چون احتمال لغزش مالی و سوء استفاده كردن از اموال یتیمان بسیار است، لذا هشدار بیشتری لازم است، به گونه ای كه از نزدیك شدن به آن نیز نهی شده و تصرّف ظالمانه در اموال یتیمان، خوردن آتش شمرده شده استادامه مطلبآیه ۳۴ سوره اسراء «وَلَا تَقْرَبُواْ مَالَ الْیَتِیمِ إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ حَتَّی یَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَ أَوْفُواْ بِالْعَهْدِ ادامه مطلب

یتیم از دیدگاه قرآن وروایات

مقدّمه

اسلام به عنوان کامل‌ترین دین و به منظور تحقّق بخشیدن به آرمان مدینه‌ی فاضله کتاب آسمانی، قرآن را با همه‌ی معارف و پیام‌ها به انسان عرضه نموده تا راهگشای رسیدن به فضیلت و تکامل انسان باشد، یکی از پیام‌ها و معارفی که خداوند برای انسان بیان کرده است، در مورد یتیم است.

نوشتار حاضر می‌کوشد با مفهوم‌شناسی یتیم و بررسی وظایف اخلاقی و مادّی در قبال یتیم از دیدگاه آیات و روایات، گامی درجهت تبیین حقوق اخلاقی و مادّی یتیم و اکرام ادامه مطلب

حقوق شهروندی از نگاه قرآن

توجه به منزلت و کرامت انسانی از مهمترین تعالیم دینی است

توجه به تعالیم ادیان الهی، نقش مؤثر آن‌ها را در شکل‌دهی و ترویج حقوق بشر روشن می‌کند، زیرا خاستگاه حقوق بشر، فطرت انسان است، خالق این فطرت بهتر و بیشتر از هر مرجع دیگری از آفریده خود اطلاع دارد.

بحث در مورد حقوق بشر و شهروند از مباحث مطرح و مهم جهان کنونی است که مورد توجه اندیشمندان و صاحبان مکاتب حقوقی مختلف قرار گرفته است.
توجه به تعالیم ادیان الهی، نقش مؤثر آن‌ها را در ادامه مطلب

حقوق بشر در قرآن

خداوند متعال در چه سوره‌ها و در چه آیاتی به حقوق بشر اشاره فرموده است؟

قبل از ورود به بحث، یادآوری چند مطلب ضروری است.

۱- در اواخر قرن ششم میلادی با بعثت حضرت محمد بن عبد الله (صلّی الله علیه و آله و سلّم)، رسالت آخرین پیامبر الهی در جوامع بشری آغاز می‌شود، این پیامبر عظیم الشأن از طرف خداوند متعال، اصول و مبادی كاملترین نظام اخلاقی، اقتصادی، سیاسی، هنری، فرهنگی، فقهی و حقوقی را برای مردم دنیا عرضه نمود كه در منابع اولیة اسلامی؛ ادامه مطلب