معاد

هدف و ضرورت معاد و كیفر الهی در قرآن

اثبات ضرورت معاد

۱. برهان حكمت: خدا حكیم است و حكیم كار بیهوده انجام نمی‌دهد، و آفرینش انسان و جهان و بعد نابودی آن بدون رسیدگی به حساب بندگان خوب و بد موجب لغو و بیهوده بودن خلقت اوست، لكن خدا كار بیهوده نمی‌كند، پس معادی در پیش است.(۱) و قرآن نیز می‌فرماید: أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَینَا لا تُرْجَعُونَ(۲)

۲. برهان عدالت: خدا عادل است ، و نیز عادل، ظالم را بر مظلوم مقدم نمی‌دارد و مسلط ادامه مطلب

بهشت در قرآن

معناي بهشت
بهشت در لغت ريشه‌ي اوستايي دارد و به معناي خوش‌تر، نيكوتر، جهان بهتر (فردوس، خلد، جنّت). جاي خوش آب و هوا، فراوان نعمت و آراسته است كه نيكوكاران پس از مرگ در آن جاودان باشند.[۱]
ويژگي‌هاي بهشت و بهشتيان
قرآن كريم در مقام ترسيم چهره و ويژگي‌هاي بهشت و بهشتيان آيات فراواني را اختصاص داده است؛ مانند:
۱ـ باغ‌هاي طرب‌انگيز كه زير درختان آن نهرها جاري است. اين بيان حدود ۷۰ بار در قرآن آمده است.
۲ـ درختان و سايه‌هاي آن ادامه مطلب

جهنم در قرآن

معرفت ما درباره‌ مسائل مربوط به جهان ديگر هر قدر زياد هم باشد محدود است، تنها شبحي از دور براي ما نمايان است، اما جزئيات و خصوصيات آن روشن نيست چرا كه عالم آخرت به طور كلي جهاني است بالاتر از اين عالم، درست مانند عالم جنين نسبت به زندگي بيرون شكم مادر.
بنابراين احاطه‌ كامل بر اسرار آن براي مردم دنيا غير ممكن است، ولي اين امر هرگز مانع معرفت و شناخت اجمالي نخواهد بود.
به هر حال براي پي بردن به ماهيت دوزخ به سراغ نام‌ها و اوصاف و ادامه مطلب

منازل و مراحل آخرت در قرآن

انسان در سفر آخرتش منازل و مراحل متعددي را طي مي كند كه در اين جا به اختصار درباره آن منازل توضيحاتي ارائه مي شود:
۱. نخستين منزل، جريان سكرات مرگ و سختي جان دادن است، اميرالمؤمنين ـ عليه السّلام ـ در تبيين سكرات مرگ مي فرمايد:«و انّ للموتِ لغمراتٍ هي افظعُ مِن أن تُستَغرَقَ بصفةٍ او تَعتدِلَ علي عقول اهل الدنيا»[۱] آري، مرگ را ورطه ها و دشواري هايي است سخت تر از آن كه بتوان وصفش كرد، يا عقل هاي مردم بتواند آن را بفهمد.
طبق اين كلام ادامه مطلب

صراط و ميزان اعمال در قرآن

ما معتقد به وجود «صراط‏» و «ميزان‏» در قيامت هستيم. 
صراط همان پلي است كه بر روي جهنم كشيده شده و همگان بايد از روي آن عبور كنند،آري راه بهشت از روي جهنم مي‏گذرد! 
« وَإِنْ مِنْكُمْ إِلا وَارِدُهَا كَانَ عَلَى رَبِّكَ حَتْمًا مَقْضِيًّا×ثُمَّ نُنَجِّي الَّذِينَ اتَّقَوْا وَنَذَرُ الظَّالِمِينَ فِيهَا جِثِيًّا ، همه شما (بدون استثنا) وارد جهنم مي‏شويد،اين امري است‏حتمي و قطعي بر پروردگارت،سپس آنها را كه تقوا پيشه كرده‏اند از ادامه مطلب

محاسبه اعمال در قرآن

از نام‌هاي قيامت در قرآن «يوم الحساب»[۱] است، يعنی روزی كه خداوند به حساب اعمال بندگان خود می‌رسد، اين مطلب به قدري مسلم است كه علی ـ عليه السّلام ـ آنجا كه فرق ميان دنيا و آخرت را بيان می‌نمايد، می‌فرمايد:
«دنيا سرای عمل و كوشش است و نه جايگاه حساب، و آخرت جايگاه حساب است نه وقت عمل و كوشش».[۲]
ولی در عين حال پيرامون حساب، در آيات قرآن و روايات اسلامی يك رشته عناوين مورد توجه قرار گرفته كه بررسی آن‌ها گذشته بر اين كه به بالا رفتن سطح ادامه مطلب

شاهدان قيامت در قرآن

معمولاً در دادگاه‌ها شاهدان عيني به سود يا زيان طرف گواهي مي‌دهند، و پس از طي مراحلي، حكم دادگاه صادر مي‌شود، بر اين اساس نيز در روز رستاخيز شاهداني بر جرائم اعمال انسان‌هاي گنه كار گواهي مي‌دهند.
قرآن نيز روز رستاخيز را محكمه الهي و روزي كه شاهدان به پا مي‌خيزند معرفي كرده است چنان كه مي‌فرمايد:
«يَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهادُ»[۱]
و در آيه ديگر مضمون شهادت آنان را بيان كرده مي‌فرمايد: «يُعْرَضُونَ عَلى رَبِّهِمْ وَ يَقُولُ ادامه مطلب

قيامت در قرآن

اشاره:
قرآن مجيد در صدها آيه كه از مسأله‌ي معاد بحث مي‌كند تعبيرات كاملاً متنوعي دارد كه هر يك از آنها اشاره به يكي از ابعاد مفهوم معاد است، و در مجموع بيان گر عمق اين مسأله و اهداف زندگي پس از مرگ است.
از آنجا كه مطالعه‌ تعبيرات متنوع قرآن درباره‌ي معاد افق‌هاي تازه‌اي در برابر ديدگان ما در اين مسأله مهم عقيدتي مي‌گشايد، به شرح آن مي‌پردازيم.
عمده‌ترين و مهم‌ترين تعبيرات قرآني از اين مسأله هشت تعبير زير است:
۱ـ «قيام ادامه مطلب

شهيد و شهادت در قرآن

شهادت در قرآن جايگاه ويژه اي دارد و در چند آيه به آن پرداخته شده است، در اين مقاله پاره اي از مباحث مربوط به شهادت و شهدا در پرتو يكي از آيات مورد بحث قرار مي گيرد، قرآن كريم مي فرمايد:« وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ يُقْتَلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْواتٌ بَلْ أَحْياءٌ وَ لكِنْ لا تَشْعُرُون» «به آن هايي كه در راه خدا كشته مي شوند مرده و اموات نگوييد، بلكه آنها زنده اند و شما نمي فهميد.» 
اعتقاد به حيات برتر و كاميابي شهيد، از عوامل مهم پايداري ادامه مطلب

قبض روح و مرگ در قرآن

گرچه نام مرگ برای بسياری هول انگيز و وحشت ناك است، ولی در جهان بينی اسلامی اين موضوع چهره ديگری دارد، چرا كه مرگ گذرگاهی است به جهان ديگر، و در حقيقت يك تولد ثانوی محسوب می‌شود.
قرآن مجيد روی اين مسأله زياد تكيه كرده و با تعبيرات مختلفی اين رويداد مهم را كه به هر حال برای تمامی افراد بدون استثناء رخ می‌دهد حقيقت آن را شكافته و گفتنی‌ها را پيرامون آن گفته است.
با اين اشاره، به قرآن باز می‌گرديم و به آيات زير گوش جان می‌سپاريم:
۱ـ ادامه مطلب