شبهه:
آیات زیادی قرآن کریم دلالت بر این دارد که دین اسلام مختص به عربها است و دیگر ملتها از جمله فارسی زبانها ملتزم به پیروی از دین اسلام نیستند. مثلاً آیات ۱۹۵، ۱۹۸ و ۱۹۹ سوره شعراء
پاسخ شبهه
دراین شبهه بر اساس آیات قرآن ادعا شده که که دین اسلام ، دین عربها است و برای غیر عربها نازل نشده است. در پاسخ به این شبهه ما به آیاتی که از نظر برخی چنین دلالتی دارند در نوشته مستقل نقل نموده و دلالت آنها را مورد بررسی قرارمی دهیم. در اینجا فقط بر اساس و آیات دیگر قرآن کریم جهانی بودن دین اسلام را ثابت می کنیم.
از منظر عقل معقول نیست که پیامبر صاحب کتاب و شریعت فقط قوم و طایفه خود را هدایت كند و مردم و اقوام دیگر هدایت نکند و و آنها همانگونه که هستند به حال خود شان واگذار کند. وقتی که دینی از سوی خداوند برای هدایت بشرنازل شده باشد، این دین هدایت کننده همه بشر است ئ بین اقوام تفاوتی وجود ندارد. حتی پیامبرانی كه رسالت آنها محدود به سر زمین و قوم خاصی بوده معقول نیست که به مردم دیگر مناطق و اقوام دیگر بگوید حق ندارند از دین او پیروی کنند، زیرا معنای آن این است که آنان حق ندارند هدایت شوند.
حتی زرتشت که به دید برخی پیامبر فارسی زبانها بوده به حکم عقل این اجازه را نداشته که غیر فاسی زبانها از پیروی دینش منع کند. زیرا با توجه به اینکه او ادعای پیامبری و هدایت گری دارد و از حقانیت دین خود سخن می گوید، مانعیت او از پیروی دیگران به این معنا است که آنان در گمراهی و ضلات بمانند و فقط باید فارسی زبانها هدایت شوند. و چنین چیزی از شأن یک پیامبر الهی بسار دور است. زیرا هر پیامبری صاحب كتاب و شریعتی که مبعوث می شود، در واقع بعثت او متضمن این معنا است كه او دین و شریعت برتر و كاملتری را از سوی خدا به آدمیان عرضه نموده و در این صورت چگونه ممكن است او خود پیروان ادیان و اقوام دیگر را به دین دیگر غیر از دین که خودش آورده توصیه و دعوت نماید. به همین دلیل همه پیامبران بزرگ الهی چون حضرت ابراهیم، موسی و عیسی از گرایش همه مردمان و اقوام، به دین و شریعت خود استقبال می نمودند و دست آنها را گرفته و هدایت می كردند این مقتضای طبیعت و فلسفه نبوت و پیامبری و نجات بخشی آن بزرگواران بودند. در تاریخ پیامبران حتی یك مورد هم پیدا نمی شود كه پیامبری مردم را از گرویدن به دین و شریعت خود مانع شده باشد و آنها را توصیه به باقی ماندن به دینها و كیشهای خود كرده باشند.
درباره دین اسلام و رسالت پیامبر اسلام (ص) که آخرین دین خداوند برروی زمین است به طریق اولی نمی توان چنین ادعایی سخیفی را نسبت داد. به فرموده علامه طباطبائی: پیامبران صاحب شریعت اقوامى را كه اهل زبان آنان نبوده اند، نیز دعوت مىكردند، مثلا ابراهیم خلیل با اینكه خود، سریانى زبان بود عرب حجاز را به عمل حج دعوت نمود، و موسى با اینكه عبرى بود، فرعون و قوم او را كه قبطى بودند به ایمان به خدا دعوت فرمود، و پیغمبر بزرگوار اسلام هم یهود عبرى زبان و نصارى رومى زبان و غیر ایشان را دعوت فرمود، و هر كه از ایشان كه ایمان مىآورد ایمانش را مىپذیرفت، همچنین دعوت نوح، كه از قرآن كریم، عمومیت دعوت او استفاده مىشود.[۱]
افزون بر این در قرآن آیات متعددی وجود دارد که از جهانی بودن و عمومیت دین اسلام و رسالت خاتم پیامبران سخن می گوید.
۱. قرآن کریم خطاب به پیامبر (ص) می فرماید: « وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلَّا كَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِیراً وَ نَذِیراً وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا یعْلَمُونَ؛ ما تو را نفرستادیم مگر براى همه مردم جهان در حالى كه همگان را به پاداشهاى بزرگ الهى بشارت مىدهى، و از عذاب الهى انذار مىكنى، ولى اكثر مردم از این معنى بیخبرند.[۲]
این یكی از آیاتی است كه به روشنی و صراحت، جهانی بودن دین و رسالت پیامبر اسلام را بیان می كند. و جالب تر اینكه سوره سبا كه این آیه در آن قرار دارد از سوره های مكی است كه در مكه و اوائل بعثت رسول اكرم نازل شده است. یعنی اینطور نیست که حتی بعضی فكر كرده اند: رسالت پیامبر در آغاز محدود بوده و بعد ایشان تصمیم گرفته باشد دعوتش را جهانی كند.
۲. قرآن کریم در آیه ای دیگری می فرماید: « قُلْ یا أَیهَا النَّاسُ إِنِّی رَسُولُ اللَّهِ إِلَیكُمْ جَمِیعاً؛ بگو اى مردم من فرستاده خدا به سوى همه شما هستم».[۳] در این آیه به صراحت فرموده که پیامبر اسلام (ص) رسول و پیامبر برای همه مردم دنیا است. در آیه نفرموده که بگو من فرستاده به سوی مردم عرب هستم بلکه گفته که او فرستاده به سوی همه مردم اعم از عرب و غیر عرب است.
۳. باز خداوند خطاب به پیامبر اسلام فرم.ده است: «قُلْ أَی شَیءٍ أَكْبَرُ شَهادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِیدٌ بَینِی وَ بَینَكُمْ وَ أُوحِی إِلَی هذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَ مَنْ بَلَغَ؛ بگو به عقیده شما بالاترین شهادت، شهادت كیست؟ بگو خداوند بزرگ گواه میان من و شما است (و بهترین دلیل آن این است كه) این قرآن را بر من وحى فرستاد (این قرآن به این جهت بر من نازل شده است) كه شما را و تمام كسانى را كه سخنان من در طول تاریخ بشر و پهنه زمان و در تمام نقاط جهان به گوش آنها مىرسد از مخالفت فرمان خدا بترسانم و به عواقب دردناك این مخالفت توجه دهم».[۴]
عبارت «من بلغ» در این آیه به روشنی بر عمومیت رسالت پیامبر اسلام (ص) دلالت دارد، زیرا به این معناست كه هركس در هر زمان و مكان و یا هر ملیت و نژادی، پیام قرآن را دریافت كند مامور به پیروی از آن است.
۴. در آیه دیگری می فرماید: « هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى وَ دِینِ الْحَقِّ لِیظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُون؛ او كسى است كه رسول خود را با هدایت و دین حق فرستاد تا او را بر تمام ادیان پیروز و غالب گرداند، هر چند مشركان را خوشایند نباشد.[۵] در این آیه كه خدا وعده پیروزی و غلبه دین اسلام بر همه ادیان را داده؛ دلالتی روشنی بر جهانی بودن دین و رسالت پیامبر اسلام بر همه ادیان است.
۵. خداوند پیامبر اسلام (ص) را رحمت برای همه عالمیان قرار داد ه و فرموده است: «وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعالَمِینَ؛ ما تو را جز براى رحمت جهانیان نفرستادیم.[۶]
آیات دیگری نیز در قرآن وجود دارد که عمومیت و جهانی بودن دین اسلام را بیان می کند. با وجود این آیات جایی برای این نمی ماند که گفته شود با دلالت خود قرآن دین اسلام مختص از برای قوم عرب است. بلکه این آیات به صراحت چنین مطلبی را مردود می شمارد. اگر آیه ای در قرآن وجود داشته که برخی از آن اسلام را دین عرب تلقی می کنند، قطعا معنای آیه را نفهمیده و بدون اینکه در آن دقت کنند، چنین مطلبی را به این آیات نسبت می دهند و بر قرآن تحمیل می کنند.
[۱] . طباطبائی، المیزان، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، ج۱۲، ص۱۹، قم، انتشارات اسلامی، چ۵، ۱۳۷۴.
[۲] . سبا ، ۲۶.
[۳] . اعراف، ۱۵۸.
[۴] . انعام ، ۱۹.
[۵] . توبه ، ۳۳.
[۶] . انبیا، ۱۰۷.
