خداوند متعال در قرآن كریم راه‌های متعددی را جهت كنترل و مهار غریزه جنسی معرفی نموده است؛ كه بعضی از مهمترین آن‌ها عبارتند از: «ازدواج»، «چشم پوشی»، «عفت ورزی» و «روزه‌داری»

الف. ازدواج
قرآن كریم می‌فرماید: «وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً لِتَسْكُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فِی ذلِكَ لآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَكَّرُونَ؛[۱] و از نشانه‌های او این كه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در كنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد؛ در این نشانه‌هایی است برای گروهی كه تفكر می‌كنند».
همانگونه كه از این آیه نمایان است، ازدواج و گزینش همسر سبب آرامش و تسكین خاطر انسان می‌شود. بوسیله ازدواج غریزة جنسی انسان تعدیل و مهار می‌شود و با تأمین نیاز جنسی او، آرامش و آسایش خاصّی برایش حاصل می‌گردد. بنابراین، طبیعی‌ترین و اصلی‌ترین راه تأمین و مهار غریزة جنسی، ازدواج است؛ به طوری كه هر فردی كه به سنّ بلوغ می‌رسد نیازمند به ازدواج است و تنها با ازدواج است كه به طور كامل و صحیح فشار غریزة جنسی كاهش یافته و تعدیل می‌شود.
 بحث روایی
پیامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) می فرماید: « من تزوج فقد احرز نصف دینه، فلیتق الله فی النصف الباقی؛[۲] هر كس ازدواج كند همانا كه نصف دینش را حفظ كرده است»، پس باید با تقوای الهی و پرهیزگاری نصف دیگرش را حفظ كند. از این كلام رسول مكرم اسلام (صلی الله علیه و آله) معلوم می‌شود كه ازدواج كمك بسیار بزرگی است در حفظ و تعدیل غریزه جنسی؛ هم‌چنین ازدواج مانع فحشاء و منكرات است؛ از این رو، انسان نباید بی جهت و بدون دلیل موجّه ازدواج را به تأخیر اندازد و خود را از این حلال مفید و چاره‌ساز محروم سازد. «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تُحَرِّمُوا طَیِّباتِ ما أَحَلَّ اللَّهُ لَكُمْ ...؛[۳] ای گروه مۆمنان، آن‌چه را كه خداوند برای شما حلال نموده است، برخود تحریم نكنید»
ب. حفظ نگاه و غضّ بصر « قُلْ لِلْمُۆْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِكَ أَزْكی لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِما یَصْنَعُونَ
وَ قُلْ لِلْمُۆْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ...؛[۴] به مۆمنان بگو چشمهای خود را (از نگاه به نامحرمان) فرو گیرند، و عفاف خود را حفظ كنند؛ این برای آنان پاكیزه‌تر است؛ خداوند از آن‌چه انجام می‌دهند آگاه است. و به زنان با ایمان بگو چشمهای خود را (از نگاه هوس آلود) فرو گیرند و دامان خویش را حفظ كنند....» پس از ارائه مۆثرترین راه و طبیعی‌ترین روش در ارضای غریزه جنسی یعنی ازدواج، به بیان طریق دوم یعنی «چشم پوشی» می‌پردازیم.
تجربه نشان داده است كه چشم پوشی از نامحرمان و دوری كردن از نظر بازی و چشم چرانی برای همه كس و در هر شرایطی لازم و ضروری است؛ خواه انسان جوان باشد خواهد پیر و مسن، متأهل باشد یا مجرد. شخصی كه مجرد است و هنوز ازدواج نكرده است، در فشار روحی و جسمی به سر می‌برد. او نیاز به آرامش روحی روانی دارد نه تحریك و تهییج . نظربازی و چشم چرانی، غریزه شهوت او را بیدار و تحریك كرده و او را در فشار قرار می‌دهد؛ این در حالی است كه او اكنون دسترسی به ارضای غریزه جنسی خود ندارد؛ حال اگر از راه‌های غیر شرعی و غیرقانونی اطفای شهوت كند، به گناه و فساد كشیده می‌شود و عواقب سوء آن دامنگیرش می‌شود و اگر از انجام عمل خلاف شرع و اخلاق خودداری كند، اگرچه گناه نكرده است اما فشار غریزه جنسی جسم و جان او را آزرده و افسرده می‌سازد، پس بسیار مناسب است كه از چشم چرانی پرهیز نماید تا عواقب سوء آن دامن‌گیرش نشود.
اسارت در دام شهوت
نظربازی و چشم چرانی، برای شخص متأهل نیز عواقب سوء بسیاری در پی دارد. شخص متأهلی كه در كوچه و بازار و محل كار به نامحرمان نگاه هوس آلود می‌كند، كم كم به آنان دلبسته می‌شود و نسبت به همسر خویش كم مهر و محبت می‌گردد.و این به نوبه خود باعث اختلاف و درگیری در منزل شده و نظام خانواده را از هم متلاشی می‌سازد و.... از آن‌چه گذشت روشن شد كه حفظ چشم و نگاه برای همه كس لازم و یكی از راه‌های كنترل غریزه جنسی است.
 شاهدی از روایات
در صدر بحث به دو آیه از قرآن كریم در این رابطه اشاره كردیم و اكنون به كلامی از امام صادق (علیه السلام) استناد می‌كنیم .
قال الصادق (علیه السلام) : «النظر سهم من سهام الشیطان...؛[۵]
«نگاه كردن (به نامحرم) یكی از تیرهای زهرآگین تركش ابلیس است» و چه بسا كه یك نگاه سبب حسرت و ندامت طولانی شود.» در این رابطه به كتاب «چشم و نگاه» نوشته آقای حسین حقجو مراجعه نمایید.
ج ـ عفاف و حفظ نفس
از كتب لغت استفاده می‌شود كه «عفاف» به معنی «خودداری»‌و حفظ نفس از تمایلات و شهوات نفسانی است. «عفّت» به معنی پدید آمدن حالتی در نفس است كه آدمی را از غلبه شهوت باز می‌دارد و عفیف به كسی گفته می‌شود كه دارای این وصف و حالت باشد.[۶]
در قرآن كریم آیات متعددی در این رابطه موجود است كه به برخی از آن‌ها اشاره می‌كنیم:
خداوند متعال در قرآن كریم می‌فرماید: « وَ لْیَسْتَعْفِفِ الَّذِینَ لا یَجِدُونَ نِكاحاً حَتَّى یُغْنِیَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ...؛[۷] «و كسانی كه امكانی برای ازدواج نمی‌یابند، باید پاكدامنی پیشه كنند تا خداوند از فضلِ خود آنان را بی‌نیاز گرداند....».
از این آیه معلوم می‌شود كه قدم اول و راه اصلی در كنترل غریزه جنسی ازدواج است؛ اما از آن‌جا كه همه افراد امكان ازدواج كردن را ندارند می‌بایست تقوا و عفاف به خرج دهند و از گناه و آلودگی بپرهیزند؛ تا آن‌گاه كه امكان ازدواج بیابند. در آیات دیگری، آنان را كه دامن خویش آلوده نمی‌سازند را تشویق كرده و گرامی می‌دارد: «.... وَالحافِظینَ فُرُوجَهُم وَالْحافِظات...»[۸]؛ « قُلْ لِلْمُۆْمِنِینَ... وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ... و قل للمۆمنات ... و یحفظن فروجهن...؛[۹] و آنان كه دامان خود را (از آلوده شدن به بی عفّتی) حفظ می‌كنند.» در این آیه، سخن از صفات برجسته مۆمنان است و ضمن بیان بخش مهمی از صفات مۆمنان، پاكدامنی و عفت را یكی از خصلت‌های برجسته‌ی آن‌ها می‌شمرد.
د ـ روزه
«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَیْكُمُ الصِّیامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ؛[۱۰]ای گروه مۆمنان! روزه بر شما نوشته شد همانگونه كه بر پیشینیان شما واجب شد، تا پرهیزگارشوند.»
 پی نوشت ها :
[۱] . روم/ ۲۱.
[۲] . الحسن بن الفضل الطبرسی، مكارم الاخلاق، مۆسسه نشر اسلامی، نوبت اول، ربیع الموعود، ۱۴۱۴، ج۱، ص ۴۲۹، ش ۱۴۵۵.
[۳] . مائده/ ۸۷.
[۴] . نور/ ۳۰ و ۳۱.
[۵] . محمد بن علی بن بابویه، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، مترجم: غفاری، ص ۳۲.
[۶] . راغب اصفهانی، ‌مفردات الفاظ القرآن، دارالكتاب العربی، ص ۳۵۱؛ و مصطفوی، حسن، التحقیق فی كلمات القرآن الكریم، تهران، وزارت ارشاد، چاپ اول، ۱۳۶۸ ش، جلد ۸.
[۷] . نور/ ۳۳.
[۸] . احزاب/ ۳۵.
[۹] . نور/ ۳۱ و ۳۰.
[۱۰] . بقره/ ۱۸۳.
منبع: تبیان