مبانی اخلاق و تربیت

مراحل خلقت جهان

دكتر محمد علی رضائی اصفهانی

قرآن كریم همچون تورات، مراحل و دوره‌های خلقت جهان را در آیاتی چند تذكر داده است.در اینجا مراحل خلقت از نظر قران و علم را مورد بررسی قرار می‌دهیم و سپس اشاره‌ای به مراحل خلقت از نظر تورات خواهیم داشت. قرآن كریم در این مورد چند دسته آیات دارد:
اول:

« ان ربكم الله الذی خلق السموات و الارض فی سنة ایام » [۱]
« در حقیقت پروردگار شما آن خدایی است كه آسمانها و زمین را در شش روز آفرید.»
دوم:

«الله الذی ادامه مطلب

فیزیك جهان هستی در قرآن (۲)

نویسنده: دكتر سید حسین امیدیانی

فاصله‌های نجومی:
 
در مقیاس كیهانی فاصله محدوده ی شناخته شده ۱۰۲۴ كیلومتر است.(یعنی یك میلیون میلیارد میلیارد كیلومتر. !)
برای شناخت بیشتر فاصله‌های نجومی و كیهانی چند مثال می‌زنیم. شعاع زمین ۶۴۰۰ كیلومتر است و یك هواپیمای جت تجاری می تواند، در مدت حدود ۴۰ ساعت زمین را دور بزند. نزدیك‌ترین جسم كیهانی به زمین، كره ی ماه است كه با فاصله‌ای در حدود چهارصد هزار كیلومتری قرار دارد.
آپولوی۱۱ ـ كه بشر ادامه مطلب

فیزیك جهان هستی در قرآن (۱)

نویسنده:دكتر سید حسین امیدیانی*

ءأَنتُمْ أَشَدُّ خَلْقًا أَمِ السَّمَاء بَنَاهَا ـ رَفَعَ سَمْكَهَا فَسَوَّاهَا
(آیا خلقت شما سخت‌تر است یا آفرینش آسمان كه خدایش بنا و سقف آن را بالا برده و آن را منظم ساخته است)
“نازعات ـ ۲۷ -۲۸”

چكیده:
 
قرآن كریم، معجزه ی آخرین پیامبر الهی، حضرت محمد(ص) است كه با هدف تربیت و هدایت انسانها، نازل شده و هر چه در این زمینه لازم بوده، در این كتاب گرانقدر آمده است. در تعقیب هدفهای هدایتی و به ادامه مطلب

پیدایش جهان در قرآن

مقدمه

پديده آسمان و ستارگان خيره كننده آن در شب هميشه يكى از دغدغه هاى فكر بشر بوده و توجه دانشمندان را به خود جلب كرده است. تا آنجا كه رشته اى از علوم بشرى اختصاص به شناخت آسمان ها، ستارگان، سيارات و قمرهاى آنها پيدا كرده و تحت عنوان «علم هيئت، نجوم و كيهان شناسى» از آن ياد می شود.
قرآن كريم نيز به اين پديده عظيم خلقت توجه فراوان نموده و در آيات متعددى از آن ياد كرده است.

گاه دعوت به تفكر در خلقت آسمان و زمين می كند و گاه اشارات ادامه مطلب

آفرینش جهان هستی در قرآن و عهد عتیق

مهدی محمدی

 از دیر باز، داستان آفرینش در میان مردم جهان مطرح بوده و در طول تاریخ ذهن بشر را این سؤال به خود مشغول داشته است: «جهان هستی را که آفریده و چگونه آفریده است؟» برخی مردم در پی جواب سؤال فوق دست به دامان طبیعت بردند تا راز آفرینش را کشف و برملا­ کنند! که سر انجام رفته رفته به پرستش طبیعت منجر شده است! دانشمندان، نخستین نشانه‌های موجود از دین را گرایش به پرستش طبیعت می‌دانند و معتقدند هم اکنون نیز، نمونه‌هایی از این گونه گرایش ادامه مطلب

کمال نهایی انسان

منظور از تربیت انسان، به فعلیت رسانیدن استعدادهای بالقوه او است.و چون کمال هر موجودی در شکوفایی و به فعلیت رسیدن استعدادهای بالقوه اوست، لذا در صورتی که انسان به صورت صحیح و در یک نظام تربیتی همه جانبه پرورش یابد، به کمال نوعی خود خواهد رسید.از اینجا می توان دریافت که هدف نهایی از تربیت انسان نیز نباید چیزی جز کمال نهایی او باشد.حال جای این سؤال است که کمال حقیقی و نهایی انسان چیست؟ کدام مقصد است که اگر انسان به آن جا برسد به سعادت حقیقی ادامه مطلب

ابزارهاى معرفت از نگاه قرآن

هر چند در قرآن و احادیث اسلامى مطلبى با عنوان راه ها یا منابع و یا ابزار شناخت مطرح نشده است، ولى مسایلى كه در زمینه شناخت ها و اداركات انسان در قرآن و حدیث آمده است، به طور روشن، دیدگاه قرآن را در این مورد مشخص مى نماید.

هر چند در قرآن و احادیث اسلامى مطلبى با عنوان راه ها یا منابع و یا ابزار شناخت مطرح نشده است، ولى مسایلى که در زمینه شناخت ها و ادارکات انسان در قرآن و حدیث آمده است، به طور روشن، دیدگاه قرآن را در این مورد مشخص مى ادامه مطلب

جامعه شناسى معرفت در قرآن

مقدّمه

مسئله «شناخت» از ديرباز در كانون توجه انديشمندان، به ويژه فلاسفه، قرار داشته و موضوع خاستگاه، اعتبار و امكان شناخت نيز كم و بيش مورد نزاع و گفتوگوى آنان قرار مى گرفته است. اين مباحث به تدريج منجر به شكل گيرى رشته اى در فلسفه شد كه از آن به «معرفت شناسى» و يا «شناخت شناسى» ياد مى شود; علمى كه درباره شناخت هاى انسان و ارزشيابى انواع و تعيين ملاك صحت و خطاى آنها بحث مى كند.۱

در اين رشته علمى، با روش عقلى، مباحث معرفتى را بررسى و ادامه مطلب

شناخت و معرفت در قرآن

یكی از روش های فهم آیات قرآن، شناخت مفهوم كلمات قرآنی از راه مقابله آنها با متضادشان است. مثلاً در سوره قیامت آیات ۳۱ و ۳۲ می‌فرماید:
«فلا صدّق و لا صلّی.ولكن كذب و تولّی؛ پس نه تصدیق كرد و نه نمازگزارد؛ بلكه تكذیب كرد و پشت نمود.»
در آیات فوق مشاهده می كنیم كه«صدق» در برابر«كذب» و«صلّی» در برابر«تولّی» قرار گرفته است. تضاد مفهوم تصدیق با تكذیب آشكار است؛ اما از تقابل واژه دوم می‌فهمیم كه معنای صلاة، متضاد پشت كردن(تولّی) می‌باشد؛ ادامه مطلب

بررسی آیات قرآن درباره روح انسان

آیات قرآن کریم که درباره روح انسان سخن می گوید دو گروه است.
گروه اول: بعضی از آیات نشانگر آن است که روح قبلا بوده و سپس به بدن تعلق گرفته است نظیر آیاتی که در نحوه پیدایش آدم ابوالبشر – سلام الله علیه – آمده است، قرآن می فرماید: «انی خالق بشرا من طین فاذا سویته و نفخت فیه من روحی فقعوا له ساجدین؛ من آفریننده بشری از گل هستم، پس وقتی او را آراستم و از روحم در او دمیدم پس سجده کنان برای او به خاک بیفتید» (ص/ ۷۱-۷۲)
ظاهر آیه این است که روح قبلا ادامه مطلب