مبانی اعلامیه حقوق بشر در ترازوی قرآن
سید موسی صدر
چکیده: منشور جهانی حقوق بشر که به انگیزه حاکمیت عدالت و صلح جهانی تدوین شده و در ایجاد صلح و امنیت نیز کارایی داشته، بر پایه مبانی و مبادی خاصی استوار است. در این میان مدافعان و موافقان آن، به جای بررسی و ارزیابی این مبانی، تنها با تکیه بر انگیزه و کارایی که داشته پذیرش آن را بایسته می دانند. اما این همه دلیل بر بر حقانیت و درستی آن به عنوان یک فکر و اندیشه نمی تواند باشد. نویسنده با تأمل در این مبانی و پیش فرض ها، به ارزیابی ادامه مطلب
کرامت و حقوق بشر از منظر قرآن
قرآن، در تمامی زمینهها و با در نظر گرفتن همه مصالح و جنبههای مادی و معنوی، از حقوق بشر سخن میراند و درباره حقوق بشر، آیات فراوانی دارد.
قبل از اشاره به نمونهای از آیات، بیان این مطلب لازم است که حقوق بشر به مفهوم قرآنی آن با حقوق بشر غربی متفاوت است. در غرب، حقوق بشر، مبتنی بر امانیسم (اصالت انسان و انسانمحوری) مادیت و منافع مادی فردی و طبقاتی وادامه مطلب است؛ امّا قرآن، در تمامی زمینهها و فضایل و کرامات و با در نظر گرفتن همه مصالح و ادامه مطلب
حقوق بشر در آموزه های قرآنی
فرشته محیطی
قرآن برای انسان افزون بر تكالیف، حقی را نیز اثبات كرده است. برخی بر این باورند كه در بینش اسلامی میان حق و تكلیف رابطه دوسویه ای برقرار است؛ به این معنا كه هر كجا حقی ثابت شود، تكلیفی نیز ثابت است و همین گونه هر جا تكلیفی باشد در همان جا حقی نیز برای شخص ثابت است. بنابراین وقتی از تكالیف بشر به معنای عام سخن می گوییم در حقیقت، حقی را نیز برای او ثابت دانسته ایم. از این رو می توان موارد و مصادیق بسیاری را به عنوان حقوق بشر در ادامه مطلب
اصول كلی حقوق جزا از منظر قرآن كريم
جعفر رشادتي ـ دكتراي حقوق جزا و جرمشناسي دانشگاه شهيد بهشتي /زيبا زعفري ـ دانشجوي مقطع دكتراي فقه و مباني حقوق اسلامي
چكيده: جرم، مجرم و مجازات سه ضلع مثلث حقوق جزاي عمومي را تشكيل ميدهد، به همين دليل در مقررات جزايي اغلب كشورها كليات قانون جزاي مصوب به اين سه موضوع اختصاص مييابد، اگرچه در هر يك از اين موضوعات زيرشاخههاي ديگري مورداشاره قرار ميگيرد.
در نظامهاي حقوقي مختلف، حقوق جزا ضامن ارزشهاي موردحمايت هر جامعهاي ادامه مطلب
مصادیقی از حقوق انسان در قرآن
برای واژه حق كاربردهای گوناگونی در زبان تازی است. این واژه كه نقیض معنای باطل است در اصل به معنای وجود و ثبوت لسان العرب ج ۳ ص ۲۵۵) و مطابقت و موافقت است. از جمله كاربردهای آن می توان به معنای چهارگانه ای زیر اشاره كرد:
۱. به معنای ایجاد كننده چیزی بر اساس حكمت؛ ۲. شی ایجاد شده بر اساس حكمت ؛۳. اعتقاد به چیزی آن گونه كه هست؛ ۴. فعل و سخنی كه به اندازه و به موقع باشد. ( مفردات راغب ص ۲۴۶)
جمع آن حقوق نیز كاربردهای خاصی یافته است. این واژه كه به معنای ادامه مطلب
محیط زیست و حقوق آن از منظر قرآن
آب، خاک، هوا، گیاهان،حیوانات و مناسبات بیولوژیک متعادل بین آنها شکل دهنده ی محیط زیست طبیعی است. این سرمایه ی طبیعی موهبتی بزرگ است که خداوند متعال به بشر ارزانی داشته تا در تمامی ادوار تاریخ با عمران و آبادانی زمین همه ی انسان ها و موجودات از آن بهره مند باشند؛ از این رو حق بهره مندی از آنرا باید از مصادیق مهم حقوق بشر یاد نمود، که قرآن کریم در آموزه های خود ضمن یادآوری این مطلب، بر مصونیت طبیعت و منابع طبیعی و تعادل زیست محیطی از هر گونه ادامه مطلب
منابع حقوق در قرآن
چکیده: این نوشتار که با هدف مقایسه میان منابع حقوق اسلامی و حقوق موضوعه و امکان مستند سازی منابع حقوق موضوعه بر آیات قرآن شکل گرفته است، شامل دو بخش است: در بخش نخست، منابع حقوق اسلامی و مستندات قرآنی حجیت آنها مورد بحث قرار گرفته است. در این بخش، تمامی منابع معتبر در نگاه شیعه و اهل سنت با نگاهی گذرا به اختلاف این دو مشرب، مورد توجه قرار گرفته است که عبارتند از: کتاب، سنت، عقل، اجماع، قیاس، استحسان، مصالح مرسله، سد ذرایع و فتح ذرایع.
ادامه مطلب
مستندات قرآنی حقوق بشر در قرآن چیست؟
قرآن، در تمامی زمینه ها و فضایل و كرامات و با در نظر گرفتن همه مصالح و جنبه های مادی و معنوی، از حقوق بشر سخن می راند. از دیدگاه قرآن، انسان، كرامت ذاتی دارد.
آیا درباره حقوق بشر آیاتی در قرآن هست؟
قرآن درباره حقوق بشر، آیات فراوان دارد. قبل از آوردن نمونه ای از آیات، بیان این مطلب لازم است كه حقوق بشر ـ به مفهوم قرآنی آن ـ با حقوق بشر غربی متفاوت است. در غرب، حقوق بشر، مبتنی بر امانیسم (اصالت انسان و انسان محوری) مادیت و منافع مادی فردی ادامه مطلب
قرآن و حقوق انسان
عصر رنسانس، عصر جداانگارى علم و دين و تفكيك قلمروهاى آن دو است. در اين دوران، بسيارى از دانشمندان و متخصصان غرب به ويژه آنان كه از برخورد نادرست ارباب كليسا با نخبگان علمى ناخشنود بودند به نسبت سنجى ميان علوم مختلف با دين پرداختند.
ييكى از مسائلى كه در اين عصر مورد توجه قرار گرفته مسأله حقوق انسان و علم حقوق و نسبت آن با دين و گزاره هاى دينى بود. عده اى از حقوقدانان مى گفتند: قلمرو دين محدود به مسايل آن جهانى و آخرت انسانها بوده و نسبت به ادامه مطلب
حقوق بشر در آیات قرآن
حقوق بشر
موضوع حقوق بشر چه در قرآن و چه در متون مقدس دیگر و همچنین روایاتی که از قول پیامبر اکرم و سایر امامان (ع) مطرح شده، حتی در مورد حقوق حیوانات تأکید شده، حتی در مورد حقوق نباتات تأکید شده است. به طور مثال گفته شده به هنگام جنگ، چه کار کنید، درخت ها را نابود نکنید و یا در مورد حیوانات که آنها را آزار ندهید، اینها همه نکاتی است که در مورد حقوق آنها تأکید شده است. در سیره ائمه می خوانیم که حضرت سجاد به هنگام سفر به مکه هرگز بر شتری که ادامه مطلب
Pages